Twee of drie kinderbijen bevinden zich onder water in de sloot achter mijn huis. Hun twee grote ouders ‘zwemmen’ achter ze en ze zijn in paniek. Als hun kroost nog veel langer onder water blijft verdrinken ze. Ik sta aan de kant en wil de kinderen er uitvissen. Maar de ouders willen instinctief niet dat ik aan hun kinderen kom. Als ik de kleintjes pak, zullen ze me zeker steken en dus kan ik de kinderen niet helpen….
Dit was een van de twee ‘klimaatangst’ dromen die ik in oktober 2021 gehad heb, inmiddels anderhalf jaar geleden. De tweede ging over een groep boze Afrikanen die onderweg waren naar ons veilige Nederland. Ik had me aangesloten bij een groep gewapende verdedigers. Ik maakte me er druk over dat ik geweld zou moeten gaan gebruiken tegen mensen die eigenlijk niks verkeerd deden. Natuurlijk willen ze naar Europa komen als hun eigen landen onbewoonbaar worden. Maar toch zou ik nu op ze in gaan rammen met een metalen honkbalknuppel.
De eerste droom vond plaats nadat ik uit eten was geweest met een groep ‘belangrijke mensen’ voor m’n werk. Er was vooraf een mailtje rondgegaan met daarin de mededeling dat het restaurant wilde weten of we vis of vlees wilden. En iedereen had hier op gereageerd alsof het de normaalste vraag van de wereld was:‘vlees, vis, vis, vlees, vis, vlees, vis…. En dit zijn heel intelligente mensen. Thought leaders binnen hun gebied. Als zij al niet inzien dat de wereld in een enorme crisis zit en actie nu echt hard nodig is, wie dan wel?
Ik vond het dan ook niet lastig om die dromen meteen te kunnen duiden. De bijen uit mijn eerste droom staan symbool voor de achteruitgaande natuur, de kinderen voor de nieuwe generatie die de dupe gaan worden van het gebrek aan actie en de volwassen bijen (de ouders) voor de huidige generatie die geesteloos hun instincten blijven volgen en de situatie daarmee steeds erger maken.
De evolutie heeft mensen niet uitgerust met de mentale tools om adequaat op klimaatverandering te kunnen reageren. Klimaatverandering is non-lineair en we hebben de neiging te onderschatten hoe ernstig en snel het ons gaat raken. Echter, ben ik nu – anderhalf jaar na deze dromen – iets positiever geworden. Ik heb de afgelopen tijd een aantal artikelen geschreven over investeren in klimaatoplossingen en heb het gevoel dat we op een omslagpunt zitten. Dat geldt ook voor de leidende investeerders die ik voor de stukken gesproken heb.
Klopt, er moet nog ontzettend veel kapitaal naar klimaatoplossingen om naar netto nul te gaan, maar er is een duidelijk pad waarin we ons uit deze situatie kunnen investeren. Door om te schakelen naar renewables (o.a. zon en wind) en groene waterstof, kunnen we de uitstoot verminderen met 75 procent. De laatste 25 procent moet met carbon removal-oplossingen verwijderd worden. Om dat te realiseren moet er zo’n drie tot vijf biljoen dollar per jaar naar de transitie komen tot aan 2050. We zitten nu op 600 miljard. Een verhoging van vijf tot acht keer is dus nodig willen investeerders de wereld behoeden voor catastrofische klimaatverandering. Dit wordt een gigantische opgave.
Gaan we er zonder kleerscheuren vanaf komen? Absoluut niet. Daar is het al te laat voor. Maar ik vermoed dat we de omslag kunnen maken zonder dat de temperatuur meer dan twee graden oploopt. Dat is op zichzelf al rampzalig voor de mensheid. Vele leefgebieden voor mensen en dieren zullen onbewoonbaar worden. Maar de wereld zal zich kunnen aanpassen aan de effecten en de ergste doemscenario’s zullen voorkomen worden. Het is bemoedigend om te zien dat de mindset anno 2023 aan het omslaan is. Maar op de weg naar netto nul zullen nog vele tegenslagen opduiken. Het wordt een rocky ride de komende decennia met nog vele klimaatangst dromen voordat dit hoofdstuk zijn climax bereikt.