Tagarchief: dood

Geen empathie in het land van de zieken en verdoemden

Posted on by Jeppe Kleijngeld

Door Jeppe Kleijngeld

Het is bekend dat in het dierenrijk, dieren vaak hun zieke soortgenoten afstoten. In een wrede wereld waarin overleven centraal staat, is er geen ruimte voor zwakte en mededogen. Een snelle dood is de beste hoop voor een ziek en gebroken exemplaar. Leven is lijden, maar lijden zonder leven is geen leven, dus laat het dan maar afgelopen zijn.

Ik heb gemerkt dat het hedendaagse mensenrijk niet anders functioneert. Het is een volslagen illusie dat we ruimte hebben voor diegene die niet langer kunnen meedraaien in de altijd maar opgewekte rattenmolen waarin we allemaal zitten opgesloten.

De welvaart heeft ons veel gebracht. Als je bijvoorbeeld een been verliest bij een ongeluk, krijg je van de medische wetenschap een kunstbeen op kosten van ons maatschappelijke ziektepotje. Maar krijg je ook mentale support om je te helpen dealen met het feit dat je niet meer zo hard kunt meelopen met de status quo? Dat is maar zeer de vraag…

Wanneer de diagnose chronische pijn luidt, zullen mensen al snel verstarren. Ze hebben er geen plaats voor in hun schijnperfecte wereld. Ze zullen het oprecht rot voor je vinden – eventjes – maar zich vooral zeer ongemakkelijk voor zichzelf voelen. Zolang er nog hoop is op een medische oplossing, zal dat de gemakkelijke mentale ontsnappingsroute zijn (‘ach, het komt wel goed joh!’), maar als de diagnose ‘levenslang’ gesteld wordt, gebeurt er wat anders met mensen. Ze schieten terug in hun dierenmodus, maar beseffen tegelijkertijd dat uitstoting in ons vredelievende en zogenaamd sociale maatschappij niet tot de gangbare opties behoort. ‘Hoe gezellig blijft hij er onder?’, zullen ze zich (soms hardop) afvragen. ‘Is hij nog wel een gezellige gozer op de borrel, het uitstapje, de wintersport? Of gaat hij alleen maar zitten treuren en de atmosfeer verzieken met zijn negativisme?

In vroeger tijden waren mensen an sich weinig vrolijke fransen. Er was redelijk weinig om vrolijk over te zijn met armoede, honger, sterfte en verdriet in het kwadraat. Wat ik al schreef, de welvaart heeft ons veel gebracht. Maar de tolerantie voor lijden is dusdanig afgenomen dat het ons ontbeert aan oprechte empathie vanuit het hart, het soort waar een zieke écht wat aan heeft kortom. Mensen zullen nu het zieke exemplaar dood wensen. Niet bewust of vanuit slechte intenties, maar ze zullen het wel doen omdat dit evolutionair zit ingebakken. Beter worden of sterven, dat zijn de opties waar we mee kunnen leven. De tussenweg – afvaren langs de rivier de Styx – is niet vertrouwd, niet veilig en niet acceptabel. Dan maar negeren het probleem en doen alsof.

Ik voel me wél erg comfortabel bij de rivier de Styx en zal deze met volle overtuiging afvaren tot het einde, waar dat ook mag zijn. In het perfecte Facebook-wereldje heb ik me sowieso nooit thuis gevoelt. Vrij leven of sterven, dat is waar het voor mij om draait. Bovendien is er nog altijd goede drugs, iets moois dat de mens heeft voortgebracht om het lichamelijke ongenoegen van de zieken en verdoemden te verzachten. Op het gebied van mentale pijn hebben we echter nog hééééééééle grote stappen te zetten om uit de voetsporen van onze voorouders te treden.
Evolutie

De mens is een uitstervend ras (leg je er maar bij neer)

Posted on by Jeppe Kleijngeld

Goed, het is 22 december 2012 en de wereld is gisteren niet gestopt met draaien. De Maya’s hebben te veel paddo’s gegeten, hun voorspelling bleek niet te kloppen.

Toch betekent dit niet dat de aarde – en vooral niet de mensheid – gered is. Voor ieder levend wezen geldt dat het ooit zal sterven. Maar dit geldt ook voor sterren, planeten en zonnestelsels. Zelfs het universum zoals wij kennen zal ooit ten onder gaan. Niks is eeuwig; dat staat vast.

De mensheid zal dus vergaan. De vraag is wanneer? In alle redelijkheid kunnen we stellen dat dit in ieder geval zal gebeuren met het einde van de zon. Als al het kernfusie materiaal (waterstof) in de kern van de zon is opgebruikt, betekent dat automatisch het einde van alle planeten die rond de zon draaien, inclusief de aarde. De forecast is dat dit over 5 miljard jaar staat te gebeuren. De levensduur van een middelgrote ster zoals onze zon – waar overigens de aarde een miljoen keer in past – is 10 miljard jaar en onze zon zit nu op de helft van deze levenscyclus.

Maar tegen de tijd dat dit gebeurt, zal er al lang geen leven op aarde meer mogelijk zijn. De zon wordt namelijk warmer. Zodra de brandstof in de zon bijna is opgebruikt zal de zon opzwellen tot een ‘rode reus’ en daarmee in ieder geval Mercurius en Venus opeten in dit proces. De aarde zal dan, vooropgesteld dat onze planeet niet ook door de zon wordt opgeslokt, zo heet worden dat elke levensvorm binnen microseconden zal verschrompelen.

Als de aarde vergaat, laat het dan zo mooi gebeuren als in Lars von Trier's 'Melancholia'

Als de aarde vergaat, laat het dan zo mooi gebeuren als in Lars von Trier’s ‘Melancholia’

Kunnen we dan niet een ruimteschip pakken en een andere planeet zoeken? Dit is eigenlijk de enige andere mogelijkheid behalve uitsterven. Helaas. Het probleem van deze optie is afstand. Afstanden binnen het universum zijn werkelijk onvoorstelbaar groot. Het bereiken van een plek buiten ons eigen zonnestelsel is eigenlijk een kansloze operatie. Mars bereiken is al een reis van 214 dagen. En het snelste bemande schip aller tijden is nog altijd de Apollo 10 met bijna 40.000 km per uur. Helemaal niks als je denkt in intergalactische afstanden.

Daar komt bij dat we een planeet nodig hebben met voor ons geschikte omstandigheden. Dat zijn er nogal wat. De afstand tot een nabij gelegen ster moet comfortabel zijn (in het geval van de zon is dat zo’n 150 miljoen km), de atmosfeer niet giftig (voor aliens is zuurstof  zeer giftig), een ozonlaag om ons tegen straling te beschermen, eten, de juiste zwaartekracht, enzovoorts, enzovoorts. Veel succes.

Rekken is dus de beste oplossing. Als de zon gaat opzwellen, moeten we zorgen dat we verder van de zon af gaan staan. Dit kan door met een bom een deel van de zon weg te nemen zodat de temperatuur daalt. Ook kunnen we een gravity slingshot proberen; een gigantisch ruimteschip moet dan vlak langs de aarde schieten om ons zo in een baan verder van de zon te slingeren. Zover zijn we inderdaad nog niet, maar we hebben nog even…

Natuurlijk is het einde van de zon niet de enige manier waarop de mens kan uitsterven. Voor ons kwamen de Dinosauriërs. Deze monsters leefden van 320 miljoen jaar tot 65 miljoen jaar geleden. Toen werden ze uitgeroeid door een gigantische meteoriet uit de ruimte. Dit kan de mens ook gebeuren. En zo zijn er nog een hoop andere opties.

Is er dan niet nog een sprankje hoop? Jawel, er is altijd hoop.

Voor het overleven van het menselijk ras moeten drie dingen ontwikkeld worden:
– Ruimteschepen bemand met robots die de schepen kunnen besturen en door de ruimte kunnen navigeren.
– Deze schepen moeten uitgerust zijn met hyperslaapkabines zoals in de film ‘Alien’. Dit is de enige manier om zulke afstanden te overbruggen, want een ruimtereis naar een geschikte planeet kan wel honderden tot duizenden jaren duren.
– Een systeem waarmee we de atmosfeer van een planeet geschikt kunnen maken voor overleving, dus de juiste verhouding zuurstof, stikstof en koolstofdioxide.

Ook moeten we een planeet vinden die geschikt is, maar dat lijkt wetenschappers de laatste tijd goed af te gaan. Als dit de voorwaarden zijn lijken de overlevingskansen van de mens zo slecht nog niet, wat de Maya’s ook zeggen.

Laatste observaties van een sprankelende geest

Posted on by Jeppe Kleijngeld


Death has this much said for it:
You don’t have to get out of bed for it.
Wherever you happen to be
They bring it to you – free.
– Kingsley Amis
_____________________________

Via de Amazon Best Seller 100 stuitte ik onlangs op het non-fictie boek ‘Mortality’ van Christopher Hitchens. Ik kende de auteur niet, maar zijn editor bij Vanity Fair, waarvoor hij een bekend columnist was, vergeleek de invloed die hij op mensen had wel met Hunter S. Thompson (auteur van o.a. ‘Fear and Loathing in Las Vegas’). Dat klinkt als een schrijver die ik wel zou moeten kunnen waarderen!

Het goede nieuws is dat ‘Mortality’ inderdaad een erg goed boek is. Het slechte nieuws is dat het Hitchens zijn laatste boek is. Op de boektour van zijn memoires ‘Hitch22’ stortte hij ineens in elkaar: een kwaadaardige tumor. Hij beschrijft zijn tocht van ‘het land van de blakend gezonden naar de donkere landgrens van de natie van de doodzieken.’ Het is wel een gastvrij land, beschrijft Hitchens, maar de keuken is de beroerdste van iedere plek waar hij ooit eerder voet heeft gezet.

Als je dodelijk ziek bent, zullen sommige mensen – bekenden en onbekenden – ook nare dingen tegen je zeggen. Dit had ik me al eens voorgesteld, zo zitten mensen nu eenmaal in elkaar. In het geval van Hitchens komt daar nog de geloofsgemeenschap bij die zacht gezegd niet al te groot fan is van de overtuigde atheïst Hitchens (auteur van o.a. ‘God is Not Great’). Op een Christelijke community website verscheen de volgende tekst:

Who else feels Christopher Hitchens getting terminal throat cancer was God’s revenge for him using his voice to blaspheme him? Atheists like to ignore FACTS. They like to act like everything is a ‘coincidence.’ Really? It’s just a ‘coincidence’ that out of any part of his body, Christopher Hitchens got cancer in the one part of his body he used for blasphemy? Yeah, keep believing that, Atheists. He’s going to writhe in agony and pain and wither away to nothing and then die a horrible agonizing death, and THEN comes the real fun, when he’s sent to HELLFIRE forever to be tortured and set afire.

Hoe kan een primitieve levensvorm als de mens nou veronderstellen de geest van God te kennen?, reageert Hitchens. Ook stelt hij dat zijn kinderen ook gestraft worden door dezelfde God. Bovendien heeft God weinig fantasie als dit waar is, omdat het precies de kanker is die past bij Hitchens’ vroegere levensstijl. En als God kanker aan de zondaars geeft die het verdienen, moet je ook verklaren waarom zoveel kinderen leukemie krijgen. Bovendien is zijn keel zeker niet zijn enige orgaan waarmee hij gelasterd heeft, besluit de auteur.

Het is onmogelijk om pijn te beschrijven vanuit je geheugen, stelt Hitchens. Toch slaagt hij er aardig in zijn eigen lijdensweg van de moderne kankerbehandelingen goed weer te geven. Erg vrolijk wordt je hier niet van natuurlijk, maar de vele filosofen die hij aanhaalt over deze thematiek en zijn eigen rake observaties, maken ‘Morality’ wellicht de beste voorbereiding die je kunt treffen op je eigen onvermijdelijke lijdensweg en dood. Niet dat ik geloof dat je je hier te veel mee moet bezighouden in het leven, maar van het belang van een goede voorbereiding ben ik wel overtuigd. Bovendien is ‘Mortality’ met 100 pagina’s goed door te komen. Het is erg schrijnend wanneer de editor op een gegeven moment meldt dat Hitchens is overleden en de rest van het boek uit zijn aantekeningen bestaat (en een mooi nawoord van zijn vrouw). Sommige werken in het leven kunnen we helaas niet voltooien, hoe graag we het ook willen.

Mortality
Christopher Hitchens
128 pages
$14.36
Amazon