Verdoofde zinnen (de relatie tussen schrijvers en alcohol)

Posted on 15 maart 2024 by Jeppe Kleijngeld

“It shrinks my liver, doesn’t it, Nat? It pickles my kidneys, yes. But what does it do to my mind? It tosses the sandbags overboard so the balloon can soor. Suddenly, I’m above the ordinary. I’m confident, supremely confident. I’m walking a tightrope over Niagara Falls. I’m one of the great ones. I’m Michelangelo molding the beard of Moses. I’m van Gogh painting pure sunlight. I’m Horowitz playing the Emperor Concerto, I’m John Barrymore before the movies got him by the throat. I’m Jesse James and his two brothers. All three of them! I’m W. Shakespeare.”
– Don Birnam in The Lost Weekend

Drinken schrijvers en journalisten meer dan mensen in andere beroepen? Mijn gut feeling zegt van wel. Er zijn natuurlijk wel vele voorbeelden van beroemde schrijvers met een drankprobleem – waaronder Scott Fitzgerald, Ernest Hemingway, Tennessee Williams, Truman Capote, Hunter S. Thompson, Jack Kerouac, Charles Bukowski, Stephen King, Aldous Huxley en Raymond Chandler – dus die kunnen mijn vooroordeel versterken.

Echter, er is ook wetenschappelijk onderzoek gedaan. Uit de ‘Study into The Mental Resilience of Journalists’ onder journalisten, verslaggevers en omroeporganisaties blijkt dat mediatypen meer alcohol drinken en mogelijk meer moeite hebben hun emoties onder controle te houden. In een artikel over het onderzoek werd een verklaring gezocht in het feit dat journalisten zich voor hun werk regelmatig in gevaarlijke situaties begeven, zoals bij het verslag doen van oorlogen, maar het is een zeer klein percentage van de reporters die dit werk daadwerkelijk doen. De meeste journalisten zijn tegenwoordig bureauredacteuren, een trend versterkt wordt door de krimpende redactiebudgetten en de technologie die werken op afstand mogelijk maakt.

Maar wat veroorzaakt dan wel dat hoge percentage alcoholisten onder deze beroepsgroep? Ik heb drie mogelijke verklaringen. De eerste is de aantrekkingskracht van het beroep op een bepaald persoonlijkheidstype. De decaan op de School voor Journalistiek in Zwolle vertelde me dat de instroom van studenten met psychische klachten in de studie journalistiek bovengemiddeld hoog is. Ik had dat zelf al wel gemerkt in de groep waar ik in terechtkwam, en was zelf dat jaar (2001) nou ook niet echt op mijn psychische best. Waarom het beroep deze aantrekkingskracht heeft op de psychisch minder stabiele groep weet ik niet. Misschien is het de mogelijkheid je te verdiepen in menselijke ellende en vooral de maatschappelijke problemen… Immers, media berichten hoofdzakelijk over alles wat niet goed gaat. Of misschien is schrijven en onderzoeken net als drinken en drugs gebruiken wel een manier om de leegte van het bestaan niet te hoeven ervaren.

Een tweede verklaring is werkdruk. Als schrijver / journalist wordt er toch een bepaalde creatieve prestatie van je verwacht binnen een bepaald tijdskader. Een paar biertjes, glazen wijn of whiskey kunnen je net dat zetje geven dat je nodig hebt om aan de verwachtingen te voldoen. De derde verklaring is de drinkcultuur van vele media-organisaties wat bevestigd wordt in het eerder genoemde onderzoek. Geen wonder dat er vaak een turbulent huwelijk ontstaat tussen de schrijvende mens en de fles.

Mijn eigen drinken was vooral tijdens de coronacrisis behoorlijk opgelopen door de toegenomen werkdruk en het compleet vervagen van de grenzen tussen doordeweeks en weekend. Ook daarna dronk ik gemiddeld wel vijf dagen per week en regelmatig meer dan een paar biertjes. Ook ben ik geen vreemde van leegte en zoek ik regelmatig naar een creatieve boost, zoals Don Birnam (zie citaat hierboven).

Maar tegenwoordig kan ik ook soms zonder die stimulans de nodige inspiratie vinden. Ik heb door mijn main issues heen gewerkt en heb minder leegte te vullen. Ik heb mijn bubbel verlaten. Toch blijft de verleiding altijd bestaan. Niks kan je zo in de flow brengen als een tot de rand gevuld glas rode wijn of een goudgele rakker op mijn bureau terwijl ik als een bezetene op de toetsen van mijn toetsenbord ram. Daarom heb ik op dit moment gesetteld voor een knipperlichtrelatie.

De hersenen en effectief werken

Posted on 10 oktober 2015 by Jeppe Kleijngeld

In een recente radiouitzending van NPO’s ‘De kennis van nu’ praatte Coen Verbraak met neuropsychiater, coach en consultant Theo Compernolle.

Compernolle begon zijn loopbaan als kinderpsychiater en promoveerde aan de UvA op onderzoek naar stress bij middelbare scholieren. Tegenwoordig is hij consultant en coach bij onder meer IKEA, de Rabobank, vele ministeries, Heineken en KPN.

De hersenen
Mensen hebben in feite drie hersengedeelten. Dat zijn geen afgebakende gebieden, maar eerder samenwerkende netwerken. Het reflexbrein verwerkt razendsnel informatie zodat we snel acties kunnen ondernemen. Dit brein ligt het dichtste bij dieren en gaat 600 miljoen jaar terug in de evolutie. Met ons nadenkbrein onderzoeken we, reflecteren we en kunnen we objectief onze mening vormen en beslissingen nemen. Het archiveringsbrein gebruiken we om informatie op te slaan in ons zeer uitgebreide geheugen.

Belangrijk om te weten is dat schakelen tussen de breinfuncties energie kost. En elke keer dat je gestoord wordt, of je jezelf afleidt met een mailtje, een app, een post of een tweet, kost je dat veel energie. Bij welk gedrag in de huidige tijd levert dat ineffectiviteit op?

Altijd online zijn
75 procent van de iPads bevatten coli bacteriën die alleen maar van een toilet afkomstig kunnen zijn. Kortom, zelfs tijdens een toiletbezoek zijn mensen tegenwoordig online. En altijd online zijn is bijzonder ineffectief voor de hersenen, aldus Theo Compernolle. Tijdens deze momenten heeft het reflexbrein juist even ruimte nodig om informatie te verwerken. ‘Even niks doen’ is dus zeer effectief, een broodje eten achter het scherm is zeer ineffectief.

Multi-tasken
Mensen kunnen niet multi-tasken, stelt Compernolle, omdat wanneer je brein bezig is met een taak, en je die onderbreekt, deze omschakeling veel energie kost. Continu wisselen tussen e-mail, een stuk schrijven, praten met een collega, bestanden managen in de cloud, en een WhatsApp beantwoorden, kost dus bergen energie.

Slaaptekort
Slaaptekort is ook funest, omdat je archiveringsbrein gedurende de eerste helft van de nacht je ervaringen van de dag verwerkt en het tweede deel van de nacht je dossiers voor de volgende dag voorbereid. De meeste mensen die wakker worden grijpen meteen hun mobiel en gaan Facebook berichten lezen. Daar gaat de goede voorbereiding die je brein voor je had gedaan…

Maak werken plezierig voor het brein
Hoe moet het wel? Verdeel alles in tijdsbrokken. Check pas om 10 uur je mail, en begin de dag met je belangrijkste taak. Dan wordt je zo 50 procent effectiever. Ook social media gebruik moet in brokken. Maximaal 4 keer per dag. Er zijn steeds meer mensen die verslaafd zijn aan social media zoals aan heroïne. De verschijnselen zijn precies hetzelfde, zoals een paniekaanval als je zonder mobiel komt te zitten. Dat komt omdat je voortdurend boodschappen krijgt toegezonden die wel interessant zijn, maar niet relevant zijn voor wat je aan het doen bent.

Als je aan een belangrijke taak begint, zet dan je mail uit, je telefoon uit, hang een bord ‘niet storen’ op voor collega’s (‘om 11:00 ben ik weer aanspreekbaar’) en werk onafgebroken aan je taak gedurende die tijd. Neem daarna een pauze voordat je aan je volgende taak begint. Dit vinden je hersenen fijn en je beloning is: meer effectiviteit.

Deze blog schreef ik trouwens terwijl ik eigenlijk een interview aan het uitwerken was en mijn mail aan het checken. Ik heb zelf nog veel te leren….

Het ultieme levensdoel is…

Posted on 27 september 2014 by Jeppe Kleijngeld

Voortplanten, de marathon lopen, een ‘Star Wars’ en ‘Lord of the Rings’ marathon achter elkaar houden?

Vaak denkt men bij levensdoelen aan ambities. En ambities worden meestal aan werk en carrière opgehangen. Promotie maken, doorbreken in de muziek via The Voice of Holland, profvoetballer worden… Of mensen denken aan hun sportprestaties, helemaal nu er allemaal irritante apps bestaan waarmee je kunt meten (en delen via social media 😦 ) hoeveel kilometer je gedraafd, getrapt of gezwommen hebt.

Een persoonlijk doel van mij zou kunnen zijn het schrijven van een filmscript en doorbreken in de heilige heuvels boven Los Angeles. Maar zijn dit de doelen waar het echt om draait in het leven? Je hoort weinig mensen zeggen; ‘ik wil mijn partner gelukkig maken’ of ‘ik wil zoveel mogelijk tijd met mijn kinderen doorbrengen’. Zou het niet meer daarom moeten draaien?

De carrièredoelen zijn vaak gelieerd aan een passie. En ik vind dat passies en dromen absoluut ruimte moeten krijgen. Maar er is ook iets vreemds mee, namelijk dat veel van die passies zo enorm van deze tijd zijn. Zou iemand honderd jaar geleden ook dromen van een carrière in film of muziek? Volgens mij waren de meeste mensen toen al blij dat er eten op tafel stond.

Goed, we hebben dus meer ruimte gekregen voor andere zaken dan de absolute basisbehoeften. Maar het is daardoor makkelijker geworden om uit het oog te verliezen waar het echt om draait in het leven, en je teveel op de passies te storten die dus vaak aan werk en carrière verbonden zijn.

In een recent artikel in de Guardian stonden de vijf meest voorkomende dingen waar stervende personen spijt van hadden:
1. I wish I’d had the courage to live a life true to myself, not the life others expected of me.
2. I wish I hadn’t worked so hard.
3. I wish I’d had the courage to express my feelings.
4. I wish I had stayed in touch with my friends.
5. I wish that I had let myself be happier.

Hieruit blijkt dat het volgen van dromen belangrijk is (1), maar dat daarbij een valkuil te hard werken is (2). De derde vind ik een hele mooie: echt laten weten aan anderen wat je voelt is het mooiste geschenk dat je jezelf kunt geven. Mooie vriendschappen laten verwateren komt ook veel voor, en het zal niet minder worden nu we het allemaal drukker en drukker lijken te krijgen. De laatste is vooral blijven hangen in oude patronen uit angst voor verandering.

Prachtig lijstje waaruit blijkt dat je een goede balans moet zoeken. Het ultieme levensdoel is voor mij liefde, voor anderen, maar ook voor jezelf. Alleen dat stelt je in staat de dingen te doen die je moet doen, zodat je nergens spijt van hoeft te hebben wanneer het tijd is om te gaan. Daarnaast heb je een paar stevige ballen nodig en doorzettingsvermogen, want vanzelf gaat het allemaal niet.