Ewan McGregor | FRAGMENTEN UIT HET SCHEMERLAND

Today, on the premiere of ‘The Last Jedi’ – the eighth official episode in the Star Wars saga, creator of Star Wars – Mr. George Lucas – stands trial. He is accused of being a hack.

The prosecution (The internet)
Of the many things that catch blame for ‘ruining’ the Star Wars prequels – Jar Jar Binks, midi-chlorians, almost every line of dialogue George Lucas wrote for Padme and Anakin – there is one moment that makes almost every fan cringe, no matter how dedicated. We’re talking about Anakin Skywalker’s transformation into Darth Vader, literally the jumping-off point of the entire Star Wars saga.

In this moment, Vader learns that he has lost his wife and unborn children…and has been transformed into, like, a Space Robocop. So, what does he do? He breaks free from his shackles and lets out the now infamous, “NOOOOOOO!” that felt like it had a Kanye-level of autotune to it. It felt ridiculous when it should have been the defining moment of the prequels. What the hell was Lucas thinking?

The defense (Johnny Cochran)

This defense will be short and easy. This is the man who gave us Star Wars after all. The original Star Wars films still form the best trilogy ever created hands down. Even the third part – which is never the best in any series – is in case of Star Wars nearly perfect: ‘Return of the Jedi’ contains some of the best stuff of the series. Legendary film critic Roger Ebert (1942 – 2013) gave each of the three original films the maximum rating of four stars (read his awesome reviews here, here, and here).

So why is Lucas so hated despite being the man who gave us Darth Vader, Yoda, Han Solo, Princess Leia and Luke Skywalker amongst many others? Because he also gave us Jar Jar Binks? Because he writes remarkably terrible love scenes? So what? Didn’t the other great filmmakers of his generation make similar mistakes? Francis Ford Coppola cast his daughter in ‘The Godfather: Part III’ and it nearly ruined the film. Yet, he is never criticized in the way Lucas is.

Statistically, after sunshine comes rain. Lucas gave us the best trilogy ever made, so the prequels were never going to top that. Still, that is no excuse for not making better movies. But are they really so terrible?

Episode I: The Phantom Menace is the worst, most will agree. But look at what it does have: the pod race, Darth Maul (IMDb-poll names him the second greatest SW villain after Vader), and the return of many great characters: Palpatine, Yoda and Obi-Wan (Ewan McGregor is perfect casting as a young Alec Guinness). There is also fun foreshadowing going on of all that is to come. Finally, the world building is spectacular and unforgettable.

Roger Ebert – who gave ‘The Phantom Menace’ 3,5 stars out of 4 – concluded: “Mostly I was happy to drink in the sights on the screen, in the same spirit that I might enjoy ‘Metropolis’, ‘Forbidden Planet’, ‘2001: A Space Odyssey’, ‘Dark City’ or ‘The Matrix’. The difference is that Lucas’ visuals are more fanciful and his film’s energy level is more cheerful; he doesn’t share the prevailing view that the future is a dark and lonely place.”

Episode II: Attack of the Clones – The greatest weakness is the love story, we can be clear about this. But it would be a shame to let that ruin the whole movie experience, because episode II has a lot going for it. First of all, it has a terrific Raymond Chandler-style mystery plot. Also, there is a great sense of urgency; the battle for the galaxy has now really begun. And the filmmaking in general – the editing, sound, production design, music, etc – are all A-grade. There are few filmmakers with such imagination, and with the ability to bring it to the screen, like Lucas.

As for villains, usually the best thing about a Star Wars-film, I don’t like Jango Fett so much, but Count Dooku – played the uncanny Christopher Lee – is terrific, and so is his lightsaber duel with Yoda. The dark side is really prevailing now and Lucas effectively uses the principles of Eastern Philosophy to craft the story development. People may not like Hayden Christensen, but what is actually accomplished by his performance is that we get an uneasy feeling about Anakin. The air gets thick in the confrontational scenes. Unlike Obi-Wan – who was the perfect Jedi-student in episode I – Anakin is the pupil you always have to worry about. And these foreshadowing shots with Palpatine are grand. His quest to the dark side is thus very well handled.

Episode III: Revenge of the Sith – Episode III is a return to the classic space opera style that launched the series, and many agree that Lucas really approaches old trilogy greatness here. In the saga’s darkest chapter, Anakin really journeys to the dark side under the influence of the demonic Palpatine. Aside from the infamous ‘Noooo’-moment, episode III is a thoroughly exciting and enjoyable film with some of the best action sequences in the series.

And so, ladies and gentlemen of the jury, if George Lucas is a hack, then Chewbacca lives on Endor, and therefore you must acquit! The defense rests.

So let us all shut the hell up and enjoy Lucas’ legacy.

The truth is that I’m a bad person. But, that’s gonna change – I’m going to change. This is the last of that sort of thing. Now I’m cleaning up and I’m moving on, going straight and choosing life. I’m looking forward to it already. I’m gonna be just like you. The job, the family, the fucking big television. The washing machine, the car, the compact disc and electric tin opener…

Aldus Mark Renton aan het einde van ‘Trainspotting’, de Britse filmsensatie uit 1996 over een stel heroïnejunkies, losers en psycho’s in Edinburgh, Schotland. Nu, 20 jaar later, krijgen we te zien in hoeverre Mark in zijn missie geslaagd is. De film opent met hem op een loopband in de sportschool op het ritme van de The Prodigy-remix van Iggy Pop’s Lust for Life, het memorabele openingsnummer van de eerste film, waarop hij rennend aan achtervolgend beveiligingspersoneel probeerde te ontsnappen die hem op de hielen zaten voor winkeldiefstal. Je zou kunnen denken dat hij nu inderdaad een softe huisvader is geworden, maar dit blijkt niet het geval. Hij heeft dan weliswaar de saaie baan gekregen (softwareverkoper in de retailsector), maar niet de vrouw en kinderen en ook niet de vele assets die hij zo mooi beschreef in T1.

Daarin ligt dan ook mijn enige kritiek in de film: Renton is enorm slim, wat later in de film ook door Begbie in één van de vele spot-on dialogen erkent wordt, dus als hij echt voor ‘life’ had willen kiezen had hij dat zeker bereikt. De neiging tot complete zelfdestructie zit meer in zijn vrienden ingebakken dan in hem. Dat was ook één van de redenen dat hij zijn maten de rug terugkeerde in het origineel. Dat hij ze nog eens zou willen zien, of de behoefte had iets goed te maken gezien zijn verraad in deel 1, is begrijpelijk. Dat hij echt weer in die wereld zou terugkeren omdat zijn opties in zijn nieuwe leven in Amsterdam zijn verkeken (baan kwijt, relatie stuk) is in zijn geval lastiger te geloven.

Dit is dan ook anders beschreven in het vervolg op het boek ‘Trainspotting’. In ‘Porno’, dat verscheen in 2002, komt Sick Boy Renton op het spoor in Amsterdam in plaats van dat Renton bij hem aanklopt. Daarna gaan ze wel weer met elkaar in zee, maar blijven ze voortdurend op gespannen voet met elkaar staan. In deze film blazen ze hun vriendschap nieuw leven in. Regisseur Danny Boyle vond ‘Porno’ geen goed vervolg, dus besloot hij uiteindelijk voor een ander concept te gaan waarbij ‘tijd’ en ‘nostalgie’ de belangrijkste elementen zijn. Een begrijpelijke keuze, al ben ik persoonlijk wel een fan van ‘Porno’ vanwege de donkere humor en geslaagde karakterstudie, componenten die gelukkig in ‘T2’ ook in ruime mate aanwezig zijn.

Wat direct opvalt aan ‘T2’ is het ontbreken van de centrale voice-over van Renton. Daardoor drukt hij minder zijn stempel op deze film en krijgen de vier hoofdpersonen evenveel aandacht. Dat is een goede keuze geweest, want alle vier krijgen ze een karakterboog die recht doet aan deze briljant geschreven personages. Ook is het een genot om de vier topacteurs (Ewan McGregor, Ewen Bremner, Jonny Lee Miller & Robert Carlyle) aan het werk te zien en hun allerbeste acteerprestatie neer te zetten sinds misschien wel het origineel. Humor is net als in deel 1 in ruime mate aanwezig, vooral in de dialogen en in de wijze waarop deze born losers alles wat op hun pad komt grandioos weten te verknallen. Een aantal scenes in ‘T2’ is net zo onvergetelijk als in de eerste film uit 1996.

Boyle en team hebben echt besloten er een andere film van te maken. ‘Trainspotting’ was energiek, hypnotisch en surrealistisch. Hij raasde als een trein over je heen. ‘T2’ is vooral reflectief, nostalgisch en bij vlagen ontroerend. Tijd is het centrale thema dat de filmmakers onderzoeken. “Ik ben 46 en moet misschien nog 30 jaar. Wat ga ik met die tijd doen?” vraagt Renton zich af. Deze existentiële crisis heeft hem doen besluiten terug te keren naar zijn roots, maar hij ontdekt dat dezelfde crisis zijn vrienden tergt. De coke-verslaafde Sick Boy (nu Simon) runt de kansloze pub van zijn tante, Spud probeert voor de zoveelste keer af te kicken van de skag en Francis Begbie zit al die tijd al in de lik. Na Rent’s terugkeer achtervolgen Renton en Sick Boy een kansloze businesskans en probeert Spud zijn verslaving kanaliseren door te schrijven. Begbie, al snel ontsnapt, heeft alleen maar wraak op Renton in zijn hoofd.

Gedurende een groot deel van de film bezoeken de jongens die nu mannen zijn vroegere gebeurtenissen en tijden. ‘T2’ neemt je mee op reis door hun, maar ook je eigen verleden. Voor mij en mijn generatiegenoten was ‘Trainspotting’ één van de bepalende films van de nineties die een snaar wist te raken met de treffende uitwerking van de thema’s drugs, drank, seks, uitgaan, vriendschappen en wanhoop. En niet te vergeten de innovatieve filmische stijl en monumentale soundtrack.

Het risico van een vervolg op zo’n cult klassieker is dat hij afbreuk doet aan het origineel. De missie van Boyle was dan ook in de eerste plaats om het niet te verknallen. Deze missie is meer dan geslaagd. ‘T2’ is een film geworden die zeer vertrouwd voelt en toch tamelijk uniek is in zijn ingenieuze opzet. Je groeit echt mee met deze personages waar je van bent gaan houden. Over 20 jaar hoop ik hen dan ook nog eens terug te zien als bijna-bejaarden.