Big data en de waarheid

Posted on 12 februari 2017 by Jeppe Kleijngeld

Aan het toenemende vertrouwen op data voor al onze beslissingen kleeft een risico. Namelijk dat we denken dat de wereld begrijpelijk en voorspelbaar is. Dat is de wereld niet, zeker niet bij zaken waar menselijk gedrag een rol speelt. Bij de verkiezing is de VS keek men naar het verleden. ‘Zo ging het toch altijd?’ Maar de wereld verandert continu, dus zaten de forecasters er compleet naast.

In een incident van iets kleinere magnitude ervoer ik afgelopen zomer in Frankrijk hoe data kan leiden tot verkeerde conclusies. Ik moest Loesje en Rosa naar het vliegveld navigeren en vertrouwde daarbij op het feilloze Google Maps. Toen we door allerlei kleine en verlaten dorpjes werden gestuurd, schijnbaar verder weg van het vliegveld, kreeg Loesje een vreemd gevoel. ‘Zou dit wel kloppen?’ Tuurlijk, riep ik. Google kan het niet verkeerd hebben. De rit eindigde op een doodlopend landweggetje. En deze versperring was niet dagen daarvoor opgeworpen:

Na lang in een deuk te hebben gelegen, gaf ik natuurlijk ruiterlijk toe dat mijn blinde vertrouwen in dit op data-gebaseerde product onterecht was geweest. Data is prima om beslissingen te ondersteunen, maar we moeten nooit stoppen met kritisch nadenken. Wat de big-data-aanprijzers (werkzaam voor softwareleveranciers) ons ook willen doen geloven, onze subliem afgestemde intuïtie blijft het beste kompas wat er bestaat. Of die nu van God/het universum afkomstig is of gewoon door onze ervaringen gecreëerd wordt. Kortom: trust your gut and not just the data.

Ghost Exchange

Posted on 5 februari 2017 by Jeppe Kleijngeld

De wereld om ons heen verandert door digitalisering in een verbijsterend tempo en voor de financiële markten is dat niet anders. Wie bij aandelenhandel nog denkt aan schreeuwende mannetjes in gigantische beurshallen moet zijn beeld bijstellen. 75 procent van de handel op Wall Street wordt door algoritmes gedaan en voor een groot deel vanuit datacentra in New Jersey. De beurshallen op Wall Street zijn nu niet veel meer dan geglorificeerde televisiestudio’s geworden.

De documentaire ‘Ghost Exchange’ toont één van de belangrijke facetten van de ‘decline in American capitalism’: de flitshandel. Algoritmes die aandelenpakketten vaak maar voor delen van microseconden vasthouden en weer doorverkopen. Zo’n transactie levert vaak slechts een paar cent op, maar met miljoenen transacties per dag (‘high frequency trading’) tikt het lekker aan. Wie profiteren? De grote zakenbanken en handelskantoren die de middelen hebben om te investeren in de benodigde systemen en het wiskundige & analytische talent. Kleinere spelers kunnen in deze hyper competitieve markt niet meer meekomen.

Zijn er ook voordelen voor ondernemingen, beleggers en de maatschappij? Jazeker, de kosten van de handel zijn sterk gedaald door de digitalisering. Maar daar staan de volgende problemen tegenover:

1. Instabiliteit financiële markten
De handelssystemen zijn gebouwd om perfect te draaien, maar perfectie bestaat niet. Speciale gebeurtenissen, zoals de beursgang van Facebook in 2012, kunnen het systeem ontwrichten. Dat gebeurde dan ook bij de Facebook IPO (Initial Public Offering).

2. Afname in vertrouwen
Wat de economie nodig heeft zijn stabiele markten waarin prijzen kloppen. Tijdens de Flash Crisis waren sommige aandelen in één klap nog maar een duppie waard of juist 100.000 dollar. Dat is geen goede situatie voor beleggers en investeerders die juist betrouwbaarheid zoeken.

3. Complexiteit / Niet te reguleren
De quants en wiskundigen in dienst van de financiële dienstverleners vinden continu nieuwe systemen uit die de toezichthouders (vaak juridische experts en geen wiskundigen/techneuten) niet kunnen begrijpen. Hoe kunnen ze regels opleggen voor iets dat ze niet kunnen bevatten? De SEC is niet langer in control.

4. Verborgen Zwarte Zwanen
Flitshandel is geen markt meer, maar een spel dat zich onder de oppervlakte van de economie afspeelt. Daarin zitten gevaren verscholen die niemand aan kan zien komen. De dreiging van de volgende Flash Crisis (in 2010 vond een grote crisis plaats met dalingen van aandelen tot wel 10 procent binnen enkele minuten) hangt boven ons hoofd. Individuele dienstverleners lopen gevaar (o.a. JP Morgan en Knight Software verloren door systeemfouten honderden miljoenen dollars), maar door de verbondenheid van alle systemen is er het gevaar dat de hele markt in elkaar klapt.

5. Geen kapitaal meer voor kleinere bedrijven
Aandelenmarkten zijn bedoeld om kapitaal op te halen voor ondernemers die dat gebruiken om bedrijven te laten groeien en banen te creëren. In de huidige kapitaalmarkten profiteren echter alleen de grote bedrijven en kleine bedrijven krijgen niet de zichtbaarheid die ze verdienen. Verschillende experts waarschuwen in deze documentaire dat als er niks gebeurt, dit gaat leiden tot meer werkloosheid in de Verenigde Staten. Kostenbesparing door automatisering is goed, maar de verborgen kosten van werkloosheid en armoede worden nu vergeten.

Na de pijn van de meltdown van 2008, nemen de overheid en financiële sector in de VS nog steeds niet echt de moeite het systeem te herzien. Het is al vaker gezegd: het moet eerst opnieuw gruwelijk fout gaan en dan nog veel harder dan de vorige keer. Misschien dat er dan eindelijk gebeurt wat er moeten gebeuren.

Wouter de Bie (Big Data Architect bij Spotify): “Muziekstreaming is een continue zoektocht”

Posted on 11 februari 2016 by Jeppe Kleijngeld

Interview door Jeppe Kleijngeld

De Zweedse muziekstreamingdienst Spotify heeft in korte tijd de muziekindustrie compleet omgegooid. Wouter de Bie, Big Data Architect bij het bedrijf, deelt zijn unieke ervaringen in experimenteren met data en het creëren van unieke diensten, zoals Discover Weekly.

“Heel veel IT-bedrijven uit Silicon Valley roepen dat ze de wereld gaan veranderen”, begint Wouter de Bie (35), Big Data Architect bij muziekstreamingdienst Spotify. Het mooie van Spotify vindt hij dat het bedrijf dit ook daadwerkelijk doet. Het model van streamen is immers een heel ander model dan het kopen van nummers via iTunes.

“Spotify is een van de eerste diensten die muziek op deze manier aanbiedt”, aldus De Bie. “Daarmee hebben we het consumentengedrag veranderd alsook de manier waarop de muziekindustrie met digitale media omgaat. Omdat wij hierin voorop lopen moeten we constant nadenken: Wat is het best mogelijke product dat wij kunnen leveren? Dat weten we niet, want we kunnen het nergens afkijken. Muziekstreaming is een continue zoektocht: Hoe willen mensen het nu eigenlijk gebruiken? Big data helpt ons die vraag te beantwoorden.”

>>> Lees verder op FM.nl <<<