Aan het toenemende vertrouwen op data voor al onze beslissingen kleeft een risico. Namelijk dat we denken dat de wereld begrijpelijk en voorspelbaar is. Dat is de wereld niet, zeker niet bij zaken waar menselijk gedrag een rol speelt. Bij de verkiezing is de VS keek men naar het verleden. ‘Zo ging het toch altijd?’ Maar de wereld verandert continu, dus zaten de forecasters er compleet naast.

In een incident van iets kleinere magnitude ervoer ik afgelopen zomer in Frankrijk hoe data kan leiden tot verkeerde conclusies. Ik moest Loesje en Rosa naar het vliegveld navigeren en vertrouwde daarbij op het feilloze Google Maps. Toen we door allerlei kleine en verlaten dorpjes werden gestuurd, schijnbaar verder weg van het vliegveld, kreeg Loesje een vreemd gevoel. ‘Zou dit wel kloppen?’ Tuurlijk, riep ik. Google kan het niet verkeerd hebben. De rit eindigde op een doodlopend landweggetje. En deze versperring was niet dagen daarvoor opgeworpen:

Na lang in een deuk te hebben gelegen, gaf ik natuurlijk ruiterlijk toe dat mijn blinde vertrouwen in dit op data-gebaseerde product onterecht was geweest. Data is prima om beslissingen te ondersteunen, maar we moeten nooit stoppen met kritisch nadenken. Wat de big-data-aanprijzers (werkzaam voor softwareleveranciers) ons ook willen doen geloven, onze subliem afgestemde intuïtie blijft het beste kompas wat er bestaat. Of die nu van God/het universum afkomstig is of gewoon door onze ervaringen gecreëerd wordt. Kortom: trust your gut and not just the data.