Vakantie – Deel 2

Dag 12 van 24 | Antipasti

De mensen in het ziekenhuis waren super aardig, maar de dokter had slecht nieuws. Een zwaar gekneusde enkel – derdegraads – met losse botschil (avulsiefractuur). Dat betekende in eerste instantie drie weken in het gips en geen enkele druk op mijn linkerbeen zetten. We zouden onze vakantieplannen wat moeten bijstellen.

Toevallig was ik net bezig met het filosoferen over / doodsbang zijn voor ‘entrapped consciousness’ en kreeg ik nu een hele kleine glimp van wat dat betekent. Wat ik hiermee bedoel is mentale gevangenschap van mens en dier en de psychologische gevolgen hiervan. Er zijn in de basis twee vormen: opgesloten zijn (fysieke gevangenschap) of een fysieke beperking. Denk aan condities als een dwarslaesie en locked-in syndrome waarin bewustzijn gevangen zit in een niet-werkend lichaam. De ultieme nachtmerrie en hier kon ik niet van slapen.

Wanneer je iets breekt besef je hoe kwetsbaar je bent. Een kleine misstap en je leven kan voor altijd anders zijn. Maar er zijn ook andere verstoringen die kunnen optreden. Loesje heeft met fibromyalgie te maken met een psychosomatische oorzaak voor ‘entrapped consciousness’. De energie van het lichaam volgt niet meer haar wil, maar een eigen, beperkte koers. In de film Awakenings, valt een bacterie de hersenen van de patiënten aan waardoor ze letterlijk verstenen. Deze conditie – sleeping sickness – stelt het bewustzijn, of in ieder geval de eigen wil, buiten werking, maar desondanks ervaren de patiënten hun conditie deels wel.

Maar vergeet niet hoe flexibel de menselijke geest is, hielp Loesje me herinneren. Mensen zijn – na een korte of lange aanpassingsperiode – in staat om aan bijna iedere conditie te wennen. Waarmee uiteraard niet gezegd is dat de conditie ‘leuk’ hoeft te zijn of dat volledige acceptatie lukt. Absoluut niet zelfs. Maar je geest zoekt altijd naar een manier om verder te leven. Wat de omstandigheden ook zijn.

Zo’n gekneusde enkel stelt natuurlijk totaal niks voor vergeleken met de genoemde condities. Toch voelde ik me kwetsbaar. Dat bleek ook uit mijn dromen. In één van deze dromen was ik met Loesje op een receptie van A.F.Th. van der Heijden. Zijn overleden zoon Tonio arriveerde per speedboot met zijn vriendin. Hij was boomlang en hij torende boven me uit toen hij me de hand schudde. Van der Heijden is er duidelijk in geslaagd zijn zoon te vereeuwigen in het collectieve bewustzijn met zijn requiemroman.

Toen was ik opeens naakt op de receptie en voelde ik me bijzonder ongemakkelijk over het feit dat mensen mijn geslachtsdeel konden zien. Gelukkig is naakt zijn één van de droomsignalen van mijn lucide droomoefeningen. Ik realiseerde me dat ik droomde en binnen de kortste keren vloog ik buiten rond over bijzonder gedetailleerde moerassen gemaakt van boterhammen.

Lucide dromen is één van de manieren – naast out-of-body travel – waarop mensen met een dwarslaesie en locked-in syndrome vrijelijk bewegend bewustzijn kunnen ervaren. Al is het vaak maar voor heel even.

Vakantie – Deel 1

Onts-n-a-pp-en /
Onts-p-a-nn-en

Ik lig op bed in ons vakantiehuis. We bevinden ons in het pittoreske, Italiaanse bergdorp Vico Pancellorum. Ik heb zojuist mijn enkel verstuikt. De komende dagen zal ik niet kunnen lopen. Buiten hoor ik de brandweer-helikopters op weg naar een bosbrand in de buurt. Ze zijn al dagen bezig, maar krijgen het niet niet onder controle vanwege watertekort. Door klimaatopwarming zijn de nabije rivieren droog komen te liggen.

Gelukkig zijn wij niet in gevaar. Dat zeggen de dorpsbewoners althans die zo relaxed blijven als hindoe-koeien. Komt dat door de hittegolf misschien? Onze vorige vakantie in de Ardennen viel in het water door overstromingen. Dit jaar worden we met bosbranden geconfronteerd. Aan de gevolgen van klimaatverandering valt niet te ontsnappen.

Ja, misschien wanneer we naar een braaf, all-inclusive resort zouden gaan in plaats van de wilde natuur in. Maar daar wordt je geconfronteerd met de oorzaken van de huidige crisis: overconsumptie, decadentie, vlees, plastic, afval, et cetera. De mensheid die op een collision course is met rampspoed en zich hier nauwelijks van bewust lijkt. Nee, dan liever het avontuur opzoeken en letterlijk dicht op het vuur zitten.

Nee, een resort is geen goede plek om nu te verkeren. Te confronterend. Op de nieuwspagina’s van de kranten lees ik dat de supermarktprijzen 20 procent zijn gestegen en dat de energieprijzen een gigantisch probleem gaan worden, vooral begin 2023. En dat de industrie bezorgd is omdat het water steeds warmer en zouter wordt. Wat dit altijd al zo? De hele tijd dit soort berichten? Waar kun je nog heen om de problemen van de wereld te ontvluchten? Nergens heen. De toestand van de aarde gaat de komende decennia niet op vakantie. We zullen onze mindset klaar moeten maken, want dit wordt groot.

En nu dus ook nog een verstuikte enkel. Ik lees wat dat betekent. In elk geval de eerste dagen impact vermijden. Dat wordt veel op bed liggen. Gelukkig heb ik nog een nieuwe graphic novel van Brubaker-Phillips om me volledig mee te kunnen ontspannen:

Denial, anger, acceptance

De natuur is na een lange winterperiode weer volop aan het bloeien hier in Schermerhorn. Ik zit langs de waterkant te staren naar het Konijneneiland. Het gras was nog tot vorige week bruinig en tegen de grond aangeplakt, maar een regenbui en wat zon zijn voldoende geweest om het gras te laten oprijzen en prachtig groen te kleuren. Drie woerden in de sloot bij mijn voeten zijn intussen bezig een vrouwtjeseend bruut te verkrachten. Ze duwen daarbij haar hoofd hardhandig onder water zodat ze bijna verdrinkt. Mijn haan Brave Hendrik is tegelijkertijd in zijn hok bezig een van de Cochin kippen te ‘doen’, maar het lukt hem niet erg goed. Cochin’s zijn weliswaar kleine kippen, maar Hendrik is een Chabo en nog een maatje kleiner. Arme Hendrik toch. En arme vrouwtjeseend. Het leven is mooi hier, maar ook hard. Keihard soms.

Binnen heeft Loesje het zwaar te verduren. Ze ondergaat momenteel zenuwbehandelingen tegen de zenuwpijn in haar onderrug. De pijn is zeven jaar geleden begonnen na overbelasting. Na jaren tijdsverspilling met fysiotherapie en niet serieus genomen te zijn door de artsen – de arrogante hufters – hebben we eindelijk de juiste specialisten gevonden die hopelijk kunnen helpen de afschuwelijke zenuwpijn te verlichten.

Het probleem waar Loesje mee kampt, is waarschijnlijk een hernia die tegen een zenuw aangedrukt zit waardoor de zenuw langzaam maar zeker steeds geïrriteerder raakt. Op een gegeven moment gaat hij op hol en wordt de pijn zo heftig dat het Loesje tot wanhoop drijft. De neuroloog die deze waarschijnlijke theorie heeft bedacht, heeft ons doorverwezen naar DC Almere, een kliniek gespecialiseerd in pijnbestrijding. De eerste behandeling, een zenuwblokkade heeft helaas niet gewerkt. Anderhalve week geleden hebben ze een zenuwwortelbehandeling uitgevoerd. Bij deze behandeling spuiten ze een chemische cocktail direct in de zenuwwortel, met als doel het pijnsignaal te stoppen of dempen voordat het aan de hersenen kan worden doorgegeven.

Unhappy Smiley

Na de behandeling is de pijn eerst erger geworden. Ook is ze zo ziek en zwak dat ze niet meer goed voor Rosa kan zorgen. Nu is het afwachten of ze na 7 weken kan concluderen dat de behandeling heeft aangeslagen en dat de pijn duidelijk minder is. Of niet, en dan zijn we wel heel ver van huis. Het aantal behandelingen dat de pijnkliniek kan uitvoeren is eindig. Als zij er niet uitkomen, weten we niet wat we moeten doen… Het is een klotetijd, waarin wij aan het rouwen zijn om alles wat niet meer kan. De toekomst is onzeker, maar wat we wel zeker weten is dat een andere manier van leven noodzakelijk is.

Rouwen om wat niet meer kan, dat is best lastig. Als modern mens heb je toch bepaalde paradigma’s die erin zijn geslopen. Vakanties, kinderen, uitstapjes, gezond zijn… In hele korte tijd, hebben we ervaren, kunnen deze denkbeelden volledig op zijn kop worden gezet. Vorige week hadden we een ergonome over de vloer die duidelijk maakte dat simpele dingen, zoals zitten op een stoel, lastiger gaan worden. Permanent.

Dat is iets wat we onbewust wel wisten, maar zulke grote dingen kun je niet in één keer verwerken. Dat moet in brokjes. Een noodzakelijk bezoekje aan de Ikea voor een nieuw bed – alsof we daar zo’n zin in hebben – moeten we heel goed timen en voorbereiden omdat het kan resulteren in weken napijn en ellende. Vakanties? Een tweede kind? Terwijl Loesje zo ziek is? Kunnen we, voor de komende jaren althans, beter uit ons hoofd zetten.

In tijden waarin deze harde realiteiten je om de oren geslagen worden is het wel enigszins comfortabel om in zelfmedelijden te gaan wentelen. Maar uiteindelijk is de enige manier om uit het dal te komen goed na te denken over alles waar je wél invloed op kunt hebben en dat te gaan doen. Alleen dat kan resulteren in uiteindelijke bevrediging. Ook al komt er nooit een einde aan de ellende, je kunt je er dan tenminste goed over voelen dat je de juiste keuzes hebt gemaakt in het leven. Maar een flinke portie rouw is eerst nodig om te verwerken wat niet meer kan. Daarna gaan we kijken naar wat wél kan. De toekomst is onzeker, maar ik hoop met heel mijn hart dat Loesje en ik binnenkort weer kunnen genieten van al het moois om ons heen