Henry Hill | FRAGMENTEN UIT HET SCHEMERLAND

Door Jeppe Kleijngeld

Wiseguy: Life in a Mafia Family

Op 12 juni 2012 overleed voormalig gangster Henry Hill aan hartcomplicaties. Hij was 69 jaar oud. Hill was de centrale figuur in het boek ‘Wiseguy: Life in a Mafia Family’ van Nicholas Pileggi dat in 1990 verfilmd werd als ‘GoodFellas’ door Martin Scorsese. Mijn favoriete film aller tijden!!! ‘As far back as I could remember, I always wanted to be a gangster.’

Het boek ‘Wiseguy’ voegt zeker het nodige toe aan de film, namelijk meer inzichten in hoe het is om deel uit te maken van een maffia familie halverwege de jaren 50 tot en met de jaren 80. Het doel van Pileggi was om de maffia te laten zien van binnenuit en door de ogen van de werkende maffioos en niet iemand die deel uitmaakt van de top. Hill is hiervoor perfect. Hij heeft van alles meegemaakt, had toegang tot alle niveaus van de onderwereld en kan zich alles levendig herinneren.

Henry Hill werd op jonge leeftijd opgenomen in de maffiagroep van Paul Vario, een rijzende ster in één van de vijf families van New York: de Lucchese familie (de andere zijn: Gambino, Genovese, Bonanno en Colombo). Het was de jaren 50’ en het waren gouden tijden voor de maffia in New York. Ze zaten nog niet zo onder de radar van de FBI en ze profiteerden van de rijzende economie.

Hill wist zijn weg op een organische manier te vinden in de familie en hij maakte veel vrienden en contacten, waaronder de levensgevaarlijke beroepscrimineel Jimmy Burke (Jimmy Conway in ‘GoodFellas’, gespeeld door Robert De Niro). ‘Jimmy was knettergek en levensgevaarlijk’, aldus Hill. ‘Hij kon met je lachen tijdens het eten en je overhoop schieten tijdens het toetje.’ Jimmy was eng, zelfs in dat gewelddadige wereldje. Maar hij was ook slim en bracht veel geld in het laatje voor Paul Vario. Daarom werd zijn gekheid getolereerd. Henry maakt ook kennis met Tommy DeSimone, een heetgebakerde gangster die zich wilde bewijzen omdat zijn broer Anthony politie-informant was geworden en daarvoor vermoord zou zijn door een andere familie. In GoodFellas speelt Tommy (meesterlijk vertolkt door Joe Pesci) een grotere rol. Maar de moorden die hij in de film pleegt zitten wel allemaal in het boek. Hill beschrijft hem als complete psychopaat.

Het beeld van de maffia is vaak een wereld van glamour: geld, macht, de duurste auto’s, Hollywood sterren en vijfsterren diners. Maar in werkelijkheid is de maffia niet zo glamoureus, blijkt uit ‘Wiseguy’. Een voorbeeld geeft Henry Hill over zijn baas Paul Vario. Paulie ging altijd met zijn vrouw uit eten en dan betaalde hij met gestolen creditcards. Waarom zou de kapitein van de Lucchese misdaadfamilie zo’n groot risico nemen? ‘Omdat dat het aspect van zijn avond was, waar hij het meeste van genoot’, vertelt Hill. ‘Hij vond niet het eten het leukste aspect, terwijl hij gek was op eten. Ook van het gezelschap van zijn vrouw genoot hij niet het meeste, terwijl hij echt heel veel van haar hield. Waar hij het meeste van genoot was het idee dat hij iemand aan het beroven was en ermee weg kwam. Een echte wiseguy begrijpt dat.’

Dat is de maffia: ze houden zich over het algemeen bezig met kleine straatzwendels: inbraken, vrachtwagens stelen, overvallen plegen, illegale sigaretten en drank verkopen. Dat zijn de maffia-activiteiten in de wereld van echte wiseguys. En het geld dat ze verdienen geven ze direct weer uit aan onzin: eten, gokken, grote fooien, etc. Ze zijn net zo snel weer blut als ze tijdelijk rijk zijn.

De Paul Vario-groep stond lange tijd bekend als gewelddadigste bende van de stad. En het is door geweld dat maffiosi zich onderscheiden. Ze zijn niet bijzonder slim, snel, knap of talentvol, maar ze zijn bereid om geweld te gebruiken; ze genieten er zelfs van. Als een maffia figuur je met geweld bedreigt betaal je hem, want hij doet het. Hij zal niet twijfelen je arm te breken, je uit een raam te gooien of een pistool in je mond te steken en naar je ogen te kijken als hij de trekker overhaalt. Dat is uiteindelijk waar de maffia op is gebaseerd: angst door de dreiging van geweld. Maar daarin zit ook hun zwakte; ze gebruiken het geweld namelijk ook te snel onder elkaar. ‘Wiseguy’ is een verhaal met weinig overlevenden.

Een prachtig voorbeeld van hoe het fout kan gaan in de volatiele maffiawereld is de waargebeurde Lufthansa overval die een grote rol speelt in het boek. Het is de grootste overval ooit; 6 miljoen dollar maakten ze buit, maar het grote succes was ook het grootste probleem. Jimmy Burke stond aan het hoofd van de circa 10 man die de overval beraamde en uitvoerde. Nu moet hij dus al zijn handlangers bedragen tot wel 500.000 per persoon uitbetalen. Voor hem is het dan meteen de keuze; geef ik hem een half miljoen of krijgt hij een kogel in zijn nek? Voor Jimmy is dat eigenlijk geen keuze. In de nasleep van Lufthansa werden 10 mensen vermoord.

Uiteindelijk werd Hill gepakt voor cocaïne en dreigde hij voor 25 jaar de bak in te gaan. Doordat hij zo kwetsbaar was, werd hij een doelwit voor de maffia, maar door in het getuigen beschermingsprogramma te gaan wist hij met een nieuwe identiteit een nieuw leven op te bouwen, terwijl zijn oude vrienden de bak in draaide.

‘Wiseguy’ is verreweg het beste boek ooit geschreven over de wereld van de georganiseerde misdaad en biedt een niet te versmaden blik in deze smerige wereld. Een enorme aanrader voor liefhebbers van het misdaadgenre. Deze non-fictie is opwindender dan de meeste fictie ooit zal worden.

‘Three Decades of Life in the Mafia’

Directed by:
Martin Scorsese

Written by:
Martin Scorsese (screenplay)
Nicolas Pileggi (book ‘Wiseguy’ / screenplay)

Cast:
Ray Liotta (Henry Hill), Lorraine Bracco (Karen Hill), Robert De Niro (James ‘Jimmy’ Conway), Joe Pesci (Tommy DeVito), Paul Sorvino (Paul Cicero), Frank Sivero (Frankie Carbone), Tony Darrow (Sonny Bunz), Mike Starr (Frenchy), Frank Vincent (Billy Batts), Chuck Low (Morris ‘Morrie’ Kessler)

GoodFellas tells the story of the 30 year lasting involvement of the Irish/Italian Henry Hill (Liotta) in the New York Mafia. It is based on the real life story of Henry Hill who went into the witness protection programme and described his experiences in the bestseller ‘Wiseguy’ by Nicolas Pileggi. Scorsese starts his movie with a most memorable scene playing in the seventies. The brutal murder of Gambino mobster Billy Batts at the hands of Hill’s feared associates Jimmy Conway (De Niro) and Tommy De Vito (Pesci). ‘As far as back as I could remember I always wanted to be a gangster’ is Hill’s classic voice-over response. Later in the film when we return to this scene, we will learn that this is the point where things are taking a downturn for Henry and his pals. Batts was a made guy and killing him could get them all whacked when discovered.

After this extremely violent scene of great impact we are glued to our seats and the film takes off at an enormous pace. We flash back to the fifties, a glorious time for the wiseguys in Brooklyn. In a sort of documentary style Hill describes his fascination with the Mafia and how he worked his way up into that world of glory, power and violence. It isn’t until long before Hill becomes an accepted and even very popular associate of the most violent crew in the neighborhood. The crew is headed by Paul Cicero (Paul Sorvino). His mentor becomes Jimmy Conway, an Irishman who like Henry can never become a ‘made guy’ because of his Irish blood. They are respected because they know how to earn, the greatest virtue a wiseguy can have. With the respect they get, they gain in power. They never have to wait in line anywhere and when they enter a club they get treated like movie stars with muscle.

After Henry’s youth is covered, there are basically three distinctive parts that follow: the glory days, in which Henry and his enterprising friends make giant scores, live the luxury life and still appear to have somewhat of innocence left. In these days Henry also meets his future wife Karen who gets a voice-over of her own, commenting on the Mafia life from the wives perspective. In the part that follows things start to slip. Sloppy and often unnecessary murders take place, largely due to psychopath Tommy. Henry and Jimmy have to face a long prison sentence and drugs make their entry. The final part consists of Henry’s paranoid cocaine trip leading to his arrest and downfall as a mobster.

The beauty of GoodFellas lies partly in its innovative use of cinematic techniques that not only help to tell the story as effectively as possible, but add to the immensely entertaining experience that watching this film is. Scorsese uses as many tricks as the running time allows him: freeze-frames, tracking shots, jump-cuts, pov-shots and extensive use of voice-over. It all fits perfectly in the narrative. Not one image feels even slightly misplaced, not one note of music mismatched, not one delivery of dialogue that doesn’t look and sounds flawless and effortless. Scorsese makes us feel what the characters feel by cleverly using cinematic language and succeeding brilliantly in making us part of Henry’s world.

Then there is the authenticity of the film that is just plain brilliance. Scorsese had the opportunity to observe the wiseguys well in his childhood and is aided by the perfect cast and production designers to bring his vision to the screen. It looks and feels so real that you can almost smell the garlic on De Niro’s breath as he is whispering something in Henry’s ear. The dark Mafia hangouts contrast beautifully with the colorful New York scene as the brutal acts of violence contrast with the family birthdays, christenings and weddings. It is like watching real Mafia footage. The inner workings of the mob are explained in great detail. A fine contribution by author and journalist Nicolas Pileggi who co-wrote the script with Martin Scorsese.

Scorsese and his team have managed to include in this movie what must be the largest number of famous cinematic finds in at least a decade; the mind-blowing steadicam shot of Henry and Karen taking the backdoor of the Copacabana, the shot of Jimmy visibly contemplating the murder of wig-man Morrie, the improvised ‘do you think I’m funny’ scene and the Layla montage of bodies of Lufthansa heist accomplices being found all over the city. Just to mention a few.

In basis, GoodFellas follows the classic rise-and-fall narrative of the gangster film, but in the process recreates an entire narrative technique breaking every rule in the book as it goes along. Storywise it differentiates itself from films such as The Godfather by strictly focusing on the street-level guys. It employs techniques to make you root for the bad guys. Just like the character Jimmy does in the movie. Where drug trade is firmly ruled against by Don Vito Corleone in The Godfather, it does indeed cause the demise of the protagonists in GoodFellas. The last half hour is one bad-ass cocaine trip experienced by Hill. Edited with enormous pace and dynamics.

It is hard to say that Pesci steals the show as hot-headed Mafioso because all the performances are so great. But Pesci certainly portrays the most relentless mobster in film history and he justly won an Oscar for the role. De Niro shines in a role more in the background. His behaviorism in the film is so detailed that only that demands multiple viewings. Liotta is the perfect leading man, charismatic and absolutely believable as the likable wiseguy Henry. Lorraine Bracco, as Henry’s counterpart Karen, gives an equally enjoyable and fitting performance.

Altogether GoodFellas really is a masterpiece. Everything about it is stylish and fascinating. It is a richly detailed look into the Italian underworld making us alternately feel fascination and repugnance for the gangsters. The atmosphere is so great that you can watch this film over and over just for the sheer joy and level of experience it lends to. It is the ultimate piece of pop cinema out there. Brilliant at so many levels and some of the finest hours of cinema in my life.

Rating: