Why Market-based Solutions Won’t Solve the Climate Crisis

‘Capital is seeking a path to maintain rather than to change.’

For those of us who are deeply concerned about the rapidly escalating climate disaster (like yours truly), it was certainly great to hear prominent voices in finance – such as hedge fund manager Larry Fink of Blackrock – start to express the need for urgent action in recent years. The days of climate denial and massive lobbying of the fossil industry are finally over, so it seems. However, according to Adrienne Buller, researcher at think tank Common Wealth, we have only moved on to a new illusion called ‘green capitalism’. Her book ‘The Value of a Whale’ is an antidote against the wishful notion that ‘the market’ is going to solve all problems.

It is easy to understand the appeal of green capitalism to politicians and investors alike. Through measures like ‘carbon offsets’, green capitalism aims to solve climate and biodiversity problems with minimal disruption to the current economic system. Carbon offsets make it possible for businesses to pay somebody to plant forest, so they can keep on polluting.

Ironically, in recent bootleg fires in Oregon and California, thousands of square kilometers of forest went up in smoke that was designated for the carbon offsets of companies including BP and Microsoft. Our response to ecological disaster is still determined by old economic thinking. Our institutions are still very much in the grip of this old mindset and this is the reason we are not making any real progress in addressing the escalating climate emergency.

Putting a Price Tag on Everything
The book is called ‘The Value of a Whale’ because in our current political climate every discussion about the ecological crises we are facing is framed in terms of markets and profits. In the neoliberal frame of mind, a transition directed by governments is considered undesirable and without chance. Reducing emissions will create untenable burdens for citizens and enormous debts for future generations. The only solution is that markets must solve the problem. To do this, the externalities of ecological damage must be adequately priced.

The IMF (International Monetary Fund) actually calculated the value of a whale. A specimen of the great whale is valued at two million dollars. This is based on its carbon capture capabilities and tourism income. The author says it may be weird to put an animal in a spreadsheet, but when discussing green capitalism the question is very relevant. After all, the global trade in carbon molecules is about to begin.

So why does Buller believe that putting a price on carbon won’t solve the climate crisis? The first problem is a practical one. Our current global economy is completely dependent on the earth’s ecosystems. These highly complex interdependencies are impossible to capture in prices, models and financial products. A second problem is that carbon pricing is employed because many economists find it the most efficient solution. But do we need efficiency? To radically reduce emissions, we need effectiveness more than anything. We also need solutions which are ethical and just, and carbon pricing doesn’t address these considerations at all. If a billionaire wants to be launched into space for fun? Fine, as long as he pays. Pricing is no equalizer for all parties.

ESG in Financial Markets Falls Short
During the Covid19 pandemic, the financial world saw a major boom in ESG (Environmental, Social and Governance). ESG-labels are given to funds that invest ethically and environmentally conscious. More awareness is a good thing, right? Yet, argues Buller, we are falling way short to what we could do. Let alone what we should be doing to prevent global warming to pass 1,5 degrees which is the upper limit to remain safe on the planet (which is already out of reach, says Bill Gates).

The problem with ESG-ratings, Buller writes, is that they are mostly concerned with reporting, and not so much with realizing actual impact in reducing carbon emissions. Again, they are not effective, except in greenwashing the activities of the financial sector. What we need to accomplish in a very short timeframe, is the recreation of the infrastructures of the global economy (energy, transport, agriculture, fertilizer, etc). Is carbon pricing the best means to do this? Why let markets decide rather than just designing an effective reduction plan? Because the latter solution would be far more disruptive to companies and capital. Carbon pricing gives politicians an excuse to not enforce much stricter regulations sooner. States and political operatives can use carbon pricing to visibly respond to democratic demands for action while minimizing individual accountability and, crucially, avoiding direct confrontation with fossil capital or with the underlying economic dynamics in which the ecological crises originates, namely the accumulative, expansionary and externalizing drives of capitalism.

In the EU, reducing emissions is therefore left to the free markets in the forms of tradable permits. Smart financial engineers have already developed derivatives around these permits that can be traded and swapped. Some large polluters have profited from these financial instruments to make money from polluting rather than paying for it. Little studies have been done into the effectiveness of carbon pricing, but the ones that have been done in the EU conclude that 0% or 1,5% lower emissions were accomplished. And this is considered the crown jewel of progressive EU climate policy! The fact that big companies are embracing carbon pricing, should be a clear marker that they see this as relatively painless measures. They can continue to do business as usual, add some more ESG-reporting to please regulators and capital providers, and as a bonus get a nice branding story to tell their customers. All this, once again, distracts from creating serious regulation with the much needed impact.

Another problem, even if big polluters want to change radically, is that they need their shareholders to go along. Shareholders are insulated from responsibility from the ecological and social havoc their investments cause. As we have seen in the 2008 financial crisis, society bears the risk. Asset management giants Blackrock and Vanguard own 20 percent of most S&P 500 companies. with the threat of huge selloffs, they can sway every management to first and foremost protect their investments. For the hugely influential asset management industry only one thing counts: the aggregate growth of the total asset pool.

ESG-investing might give us the impression that investors are moving their money from dirty to clean companies. In reality, it is mostly money changing hands between stock investors. There is hardly any link between these investments and the actions taken by a company. ESG is good at creating the impression of material progress while very little is really accomplished. Investing, Buller writes, is very different from making an investment. Investing might be entirely speculative with no material impact in the real world. A lot of money is made from failures.

Conclusion
The current ‘green capitalist’ movement is designed for – the name says it – capitalists, whose primary aim was and always will be accumulation. Because of the nature of climate risk with radical uncertainty due to cascading and self-reinforcing impacts, complex feedback loops and potential tipping points, we must adhere to a ‘precautionary principle’ – taking all the steps we are capable of in recognition of the fact that even a small chance of a catastrophic outcome is not one worth taking. Capitalism cannot and will not do this.

Yes, we are still trapped in old economic thinking. Even the lauded EU Green Deal is not based on rapidly curbing emissions, addressing inequality, reducing materials and so on. Rather, the inherent bias of world leadership and our international institutions is toward an imagined market-led efficiency of capital allocation that will not be realized, and which has no likelihood of being effective at delivering on the immensely complex challenge of overhauling our economy’s relationship with the natural systems that support it. Priority is on the creation and guarantee of new profitable areas for investors.

There is no easy solution going forward, but as Buller argues, market-based thinking isn’t it. We have to open our minds to how we want to live and what is ecologically possible, and organize our societies accordingly. Then we need strong political leaders to make this happen and accept that a price will have to be paid by everybody.

Van 51 miljard ton uitstoot naar 0

Hoe komen we van onze verslaving aan fossiele brandstoffen af? Laat die enorm complexe vraag maar over aan de rijkste nerd ter wereld: Bill Gates. De oud-Microsoft oprichter dook in het klimaatprobleem en schreef er het urgente boek over: ‘How to Avoid a Climate Disaster’.

Bill Gates (65), oprichter van Microsoft, multimiljardair en filantroop, is tien jaar bezig geweest de oorzaken en gevolgen van klimaatverandering te onderzoeken. Met behulp van experts in natuurkunde, scheikunde, biologie, technologie, politieke wetenschap en finance heeft hij in kaart gebracht wat er moet gebeuren om een klimaatcatastrofe te voorkomen. ‘Naar nul gaan zal heel erg moeilijk zijn, maar het is mogelijk’, aldus Gates.

51 miljard ton. Dat is de hoeveelheid broeikasgassen die we met de mensheid uitstoten in een jaar tijd. Dat moet terug naar nul omdat CO2 heel lang in de atmosfeer blijft en warmte vasthoudt. Dat levert allemaal vervelende (en extreem prijzige) problemen op, zoals droogte, bosbranden, stormen en overstromingen. En slechts een halve graad verschil – van 1,5 naar twee – kan tot een 100 procent slechter resultaat leiden.

Tegelijkertijd groeit de wereldbevolking naar tien miljard mensen in 2050 en zal de behoefte aan energie, voeding, spullen en transport op aarde flink toenemen. Dat zijn twee gigantische uitdagingen naast elkaar die we moeten oplossen. En de enige manier om dat te doen is schone energie zo goedkoop maken dat zelfs de armste landen erop over kunnen schakelen. Door de coronacrisis zal de uitstoot met slechts twee of drie miljard ton dalen. Dat is het bewijs dat we er niet gaan komen met minder vliegen en autorijden.

Een lege badkuip
Het doel is volgens Gates om naar nul uitstoot te gaan. De reden is dat het klimaat te vergelijken is met een badkuip die volstroomt. Als we minder uitstoten stroomt de badkuip nog steeds vol alleen langzamer. Natuurlijk zullen we altijd nog wel wat fossiele brandstoffen gebruiken. Daarvoor kan Direct Air Capture (DAC) -technologie worden ingezet dat atmosferische lucht aantrekt en vervolgens via een reeks chemische reacties de kooldioxide (CO2) extraheert. Kunnen we deze technologie niet gewoon massaal inzetten om het gehalte CO2 op het optimale niveau te houden? Helaas is dat technologisch niet mogelijk op deze schaal (Gates heeft wel het prijskaartje toegevoegd voor als dat wel zou kunnen: 5,1 biljoen dollar, 6 procent van de wereldeconomie). Al is het niet de ultieme oplossing, zal DAC wel een belangrijk onderdeel zijn van de weg naar nul.

Wat moet er allemaal gebeuren?
Fossiele brandstoffen zijn overal: plastic, cement, hamburgers, elektriciteit, wegen, tunnels, wc-papier en kleding… Of ze bevatten fossiele brandstoffen en/of ze worden vervoerd met voertuigen die fossiele brandstoffen verbranden. Per dag gebruiken we vier miljard vaten olie en deze olie is goedkoper dan frisdrank. Dus voorlopig zit stoppen er niet in. Maar het pad inzetten richting nul kan wel en dat vraagt om een complexe combinatie van openbaar beleid en technologische innovatie. Wat de transitie lastig zal maken is weerstand vanuit de energie-industrie die gebaat is bij de status quo. ‘Wat we moeten doen is de juiste incentives invoeren om het gedrag van mensen en bedrijven te veranderen. Dit zal niet makkelijk worden’, schrijft Gates.

>>> Lees verder op CFO.nl <<<

[Klaar voor de => “AI-revolutie”]

Machines die slimmer zijn dan mensen. Het kan realiteit worden in de toekomst en daar zitten veel haken en ogen aan. Verschillende topexperts brengen de implicaties in kaart in de documentaire We Need To Talk About A.I.

In deze fase zijn we omringt door Narrow AI, kunstmatige intelligentie die een specifieke taak veel beter dan mensen kan uitvoeren. Bijvoorbeeld schaken, autorijden, beleggen, een vliegtuig besturen en gezichten herkennen. Deze AI is vergelijkbaar met een autistische savant. Dit is indrukwekkend, maar staat nog ver af van A.G.I.: Artificial General Intelligence. Mocht dit ooit arriveren, wat gaat er dan gebeuren? De scenario’s in films zijn meestal niet erg rooskleurig. Denk maar aan The Terminator, The Matrix, 2001: A Space Odyssey en Ex Machina. Ook verschillende publieke figuren hebben gewaarschuwd voor de gevaren van AI, zoals Elon Musk, Stephen Hawking en Bill Gates.

Een van de gevaren is dat AGI-machines niet noodzakelijk dezelfde doelen als de mensheid nastreven: het goal alignment probleem. Bijvoorbeeld, wanneer de missie wereldvrede is, dan vindt de AI het misschien wel een goed idee om het hele menselijke ras uit te roeien. Zie bovenstaande films voor dergelijke scenario’s. De film die waarschijnlijk het meest realistische beeld geeft is 2001: A Space Odyssey. De boordcomputer HAL van het ruimteschip Discovery One besluit dat hij de missie naar Jupiter beter zonder bemanning kan uitvoeren, en probeert astronauten om zeep te helpen. Een duidelijk goal alignment probleem. Maar veel AI-experts worden boos van dit soort bangmakerij. Het is onmogelijk om ver vooruit te kijken bij technologische ontwikkelingen. We moeten gewoon bouwen, experimenteren en leren van wat er goed en fout gaat.

Dat kan zo zijn, maar er is wel een grote zorg die tijdig geadresseerd moet worden. Als AGI wordt ontwikkeld kan dat de machtsverhoudingen op de wereld enorm verstoren. Stel dat een dictator als Poetin, Trump of Xi als eerste AGI in handen krijgt… Ik durf er niet aan de denken. Of mogelijk even verschrikkelijk; een tech-gigant als Google of Facebook die ermee aan de haal gaat. Dit is een winner takes all contest. Degene die het als eerste krijgt zal binnen de kortste keren iedere industrie domineren. Hier moeten we afspraken over maken of het kan rampzalig uitpakken.

Maar er is ook heel veel dat AGI kan brengen. Een paar voorbeelden: tijdig de signalen herkennen van hartproblemen, kanker en suïcide. Het sterk verbeteren van verkeersveiligheid. Het laten slagen van veel meer operaties met robotchirurgie. Maar ook het mogelijk maken van een meer gelijkwaardige verdeling van welvaart binnen een vrije markt economie. En zorgen voor meer duurzaamheid en minder oorlog.

Dit klinkt idyllisch, maar een keerzijde hiervan kan weer zijn het inleveren van vrijheid. Een AI dictatorschap dus. Een tussenvorm kan zijn dat de AI als scenarioplanner fungeert die de mens alle ideale beleidsvoorstellen voorlegt. Maar de mensen blijven beslissen. We moeten hoe dan ook nadenken over hoeveel autonomie we machines geven. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor zelfrijdende auto’s die ethische keuzes moeten maken, zoals het laten sterven van hun passagier of het inrijden op een groep kinderen. Wie beslist?

Er komt nogal wat bij kijken. En gezien de enorme revolutie die AI gaat inluiden is het niet verkeerd als hier zoveel mogelijk risicomanagement op los te laten. Alles wat er mogelijk verkeerd kan gaan moet in kaart worden gebracht en alle mogelijke maatregelen moeten worden genomen om deze risico’s in te dammen. De vuistregel van riskmanagement-expert Nassim Nicholas Taleb is hier van toepassing: ‘wat moeder natuur doet, is rigoureus totdat het tegendeel is bewezen; wat mens en wetenschap doen, is gebrekkig totdat het tegendeel is bewezen.’ We zijn gewaarschuwd.

Het persoonlijkheidskenmerk dat leidt tot de grootste prestaties

Wat bepaalt of iemand succesvol zal worden? Traditioneel keek men vooral naar natuurlijk talent. Onderzoekster Angela Duckworth ontdekte een veel belangrijker persoonlijkheidskenmerk voor succes.

Het gaat om ‘grit’. In haar boek ‘Grit: The Power of Passion and Perseverance’ beschrijft ze grit als een combinatie van passie en doorzettingsvermogen.

Uitstekende resultaten zijn zelden het directe resultaat van natuurlijk talent, maar volgen uit een complex geheel van ingeslepen gewoonten. Bijvoorbeeld; een Olympisch zwemmer die een gouden medaille wint, heeft een hele geschiedenis van talloze uren oefening, coaching en wedstrijden achter zich. Maar wij zien alleen dat ene moment. Natuurlijk kan niet iedereen een Michael Phelps worden, maar het instapmoment ligt waarschijnlijk veel lager dan we denken.

Oefening baart kunst. Wanneer je een nieuwe vaardigheid gaat oefenen ontstaan er nieuwe verbindingen in de hersenen. Hoe meer je oefent, hoe dieper deze etsen in het centrale zenuwstelsel worden. Er ontstaan langzaam maar zeker gespecialiseerde zenuwbanen voor alle vaardigheden waar je veel aandacht aan besteedt. Stel je zo’n zenuwbaan voor als een paadje in je hersenen. Eerst is het piepklein zandweggetje en na verloop van tijd een zesbaanssnelweg. De vaardigheid is je tweede natuur geworden. En voor welke vaardigheden ben je bereid zoveel tijd op te offeren? De vaardigheden waar je een passie voor hebt. Denk aan je grootste passie en je voelt de energie door je lichaam stromen. Je vindt het niet erg vroeg op te staan voor die passie. Wanneer je hier dagelijks mee aan de slag kunt heb je je roeping gevonden.

Is natuurlijk talent helemaal niet belangrijk? Tuurlijk wel. Neem bijvoorbeeld The Beatles, die zijn van nature al erg muzikaal. Maar ze hebben ook erg veel geoefend. Toen ze nog The Quarrymen heten werden The Beatles geselecteerd voor een clubtour in Hamburg. Daar speelden ze avond aan avond wel acht uur achter elkaar. Dit dwong ze een enorm repertoire op te bouwen en zich te bekwamen in live optreden. Er was na deze periode geen band te vinden die beter op elkaar ingespeeld was én die een groter uithoudingsvermogen had.

De kans om zoveel te oefenen is onbetaalbaar, ervoer ook Bill Gates die op de enige universiteit ter wereld terecht kwam waar hij bijna onbeperkt kon oefenen in programmeren (computers – die toen nog een hele kamer in beslag namen – waren zeer schaars).

Volgens Duckworth zijn veel mensen geobsedeerd door natuurlijk talent. En dus filteren we de inspanning eruit die iemand voor een topprestatie heeft geleverd. Terwijl het juist die inspanning is die dubbel telt. Na ruim tien jaar onderzoek is dit de formule die Duckworth ontwikkelde om van talent naar prestatie te komen:

Talent X Inspanning = Vaardigheid

Vaardigheid X Inspanning = Prestatie

In deze formule staat talent voor hoe snel je vaardigheden kunt verbeteren als je ergens moeite voor doet. Presteren gebeurt wanneer je dat talent omzet in de ontwikkeling van vaardigheden en die gebruikt om consequent naar een hoger doel toe te werken. En dat vergt doorzettingsvermogen. De 10.000 uur regel – de tijd die je nodig hebt om meesterschap te bereiken in een vak – is een bekend gegeven. Jobhoppers die steeds nieuwe opdrachten aangaan die weer andere vaardigheden vergen, bereiken nooit die 10.000 uur en zijn dan ook niet gritty.

In de geschiedenis zijn talloze voorbeelden te vinden van veronderstelde genieën die eigenlijk door grit hun prestaties hebben geleverd. In zijn boek ‘Mastery’ (meesterschap) rekent Robert Greene af met het idee van ‘genieën’. Volgens zijn uitgewerkte theorie – gebaseerd om neuro- en cognitieve wetenschap en talloze biografieën van uitblinkers – zijn bijzonder bekwame mensen, zoals Mozart, Da Vinci en Darwin, zo goed geworden omdat ze hun roeping hadden gevonden en in de gelegenheid kwamen om heel veel te oefenen. In het bereiken van meesterschap volgden zij allemaal hetzelfde pad, betoogt Greene.

Het goede nieuws is dat grit ontwikkeld kan worden. Vind je passie, ga belachelijk veel oefenen en geeft niet op. Dan komen die topprestaties (bijna) vanzelf.