Tagarchief: David Lynch

10 Reasons the Nineties’ Cinema Kicked Ass

Posted on by Jeppe Kleijngeld

I was a little young to realize what a terrific time for cinema the nineties were. Holy crap. Around forty percent of my favorite movies come from the nineties, including my number one of all time: GoodFellas. In this article, I will give you 10 reasons why the nineties kicked complete ass as a movie decade.

1. Tarantino’s Arrival
In 1992, a young film maverick silently arrived with Reservoir Dogs. Many viewers and critics were a little off-put by the violence and immoral characters, but yet loved the non-chronological storytelling, the brilliant dialogues and the awesome performances. The talent of this new writer/director named Quentin Tarantino was undeniable.

Two years later he blew critics and audiences away with his epic Pulp Fiction. Tarantino was for the nineties what Scorsese was for the seventies; a significant promise. And he delivered. The nineties saw him direct an excellent third movie, Jackie Brown (1997), and two of his screenplays were turned into memorable films: True Romance (1993) and Natural Born Killers (1994). In 1996 he also made From Dusk Till Dawn with another promising young director from Texas. Robert Rodriguez had debuted in 1992 with the low budget miracle El Mariachi which he followed up with Desperado (1995). A duo was formed…

2. It Was a Time to Thrill
The nineties was the decade of the thriller. Especially the detective versus serial killer genre flourished with The Silence of the Lambs (1991) and Se7en (1995). Of course these two spawned countless imitations, but none as good. Another excellent movie in the psychopath category is Rob Reiner’s adaptation of Stephen King’s Misery in 1990. That movie’s villain Annie Wilkes (played by Kathy Bates) is probably even scarier than Hannibal Lecter, Buffalo Bill and John Doe combined.

The nineties also had more than its share in fantastic crime thrillers. Top examples include Brian de Palma’s Carlito’s Way (1993), Luc Besson’s Leon (1994), Michael Mann’s Heat (1995), Brian Singer’s The Usual Suspects (1995) and Curtis Hanson’s L.A. Confidential (1997). Special mention in the Thriller department goes to Paul Verhoeven’s erotic contribution Basic Instinct (1992), an absolute classic in its genre.

3. Glory Days For the Coens
They already made an impression as independent filmmakers in the 1980’s. Both their debut Blood Simple and second feature Raising Arizona tasted like more. In the 1990’s they really became film-buffs’ favorites. Miller’s Crossing (1990) is a perfect take on Dashiell Hammett and possibly their finest crafted work. Later, this decade, they had a brilliant black comedy run with the unforgettable classics Fargo (1996) and The Big Lebowski (1998). These Coen Brothers are absolutely terrific.

4. History Can Be Fun
Sure, every period has produced great historical movies, but the nineties had a very impressive reaping in the War / History genre. Way above average to be sure. In 1990 a certain Kevin Costner brought the American frontier to the big screen with the Oscar-winning epic Dances With Wolves. It was a marvelous revitalization of the Western genre. World War 2 is also captured in several Oscar-winning pictures, most notably Steven Spielberg’s Schindler’s List (the ultimate WWII film), but also in Saving Private Ryan (also by Spielberg), La Vita E Bella (by Roberto Benigni) and The Thin Red Line (by Terrence Malick).

Another great war story is spectacularly told in Braveheart (1995), the bloody epic that showed that Mel Gibson is a highly competent director. A number of excellent historical biographies also saw the light of day, most notably JFK (1991, Oliver Stone) and Ed Wood (1994, Tim Burton). And last but least, Titanic (1997, James Cameron) and Forrest Gump (1994, Robert Zemeckis) came out and successfully combined fictional stories with historic events.

5. Great Stand Alone Triumphs
While many masterpieces made in the nineties are part of a larger oeuvre or movement, there were also loads and loads of standalone triumphs. Movies that seemingly came out of nowhere and surprised friend and foe. Below, I picked one of my favorites of these surprises for each year of the nineties. Choosing just one was very difficult in some cases…

1990 Edward Scissorhands (Tim Burton)
1991 Thelma & Louise (Ridley Scott)
1992 Hard Boiled (John Woo)
1993 Groundhog Day (Harold Ramis)
1994 The Shawshank Redemption (Frank Darabont)
1995 Toy Story (John Lasseter)
1996 Bound (Lana Wachowski, Lilly Wachowski)
1997 Boogie Nights (Paul Thomas Anderson)
1998 Festen (Thomas Vinterberg)
1999 Fight Club (David Fincher)

6. Harvest of Horror
O.k., so the eighties ruled in the Horror territory. That doesn’t mean the nineties sucked. What is so great about it then? Well, Wes Craven’s re-invention of the slasher genre with Scream (1996) and Scream 2 (1997) was a terrific postmodern treat leading to many new series, such as I Know What You Did Last Summer (1997), and new installments of old horror series like Bride of Chucky (1998). It goes without saying that some of these were better than others.

Abel Ferrara made a significant contribution to the genre with Body Snatchers (1993), a very effective remake of the classic Invasion of the Body Snatchers, and The Addiction (1995), a great original take on the vampire genre. Speaking of vampires, what to think of Bram Stoker’s Dracula (1992) by Francis Ford Coppola? It’s the best version since Tod Browning’s original from 1931.

The formidable Sam Raimi completed his magnificent Evil Dead trilogy with Army of Darkness, the funniest installment yet. Peter Jackson also combined humor and supreme gore in Braindead (1992) and also delivered The Frighteners (1996). Anything else? Certainly. A selection: Joe Dante’s Gremlins 2 (1990), Adrian Lyne’s Jacob’s Ladder (1990), Ron Underwood’s Tremors (1990), David Fincher’s Alien 3 (1992), Jean-Pierre Jeunet’s Alien: Resurrection (1997) and Taylor Hackford’s The Devil’s Advocate. Last but not least, Daniel Myrick and Eduardo Sánchez’s The Blair Witch Project (1999) spawned a new horror genre with its handheld camera. It’s also the first movie that successfully used the internet to create a hype.

7. The Brits are Back in Town
After a period of recession, the British film industry bloomed again in the nineties. Four Weddings and a Funeral (1994) launched the career of Hugh Grant and was a smash hit at the box office. In 1995 James Bond returned after a long period in the pretty awesome Goldeneye. What’s really great about British cinema in the nineties is the emergence of new talent though. The trio John Hodge, Danny Boyle and Andrew MacDonald made a terrific debut with Shallow Grave (1994) and followed it up with one of the best films of the decade: Trainspotting (1996). In 1998 Guy Ritchie was another positive British surprise with the very funny and exciting Lock, Stock and Two Smoking Barrels.

8. Scorsese Scores Big-time
He delivered brilliant work in the seventies (Mean Streets, Taxi Driver) and eighties (Raging Bull). In the early nineties the maestro showed that he could deliver masterpieces in every decennium. He started by breaking all cinematic conventions in GoodFellas (1990), the greatest film ever made about the real Mafia. Then he made the highly influential thriller Cape Fear (1991) and the excellent costume drama The Age of Innocence (1993) before returning to the mob genre with the superbly realized Casino (1995). He ended the decade with the underrated Bringing Out the Dead (1999).

9. Indie Cinema to the Max
Tarantino and the Coens are already honored in this overview, but there are many other great independent American directors who made their entrance in the nineties or definitely established themselves as masters. In the debut department, we saw Richard Linklater arrive with Slacker (1991), Dazed and Confused (1993) and Before Sunrise (1995). Kevin Smith also made a super impression with the low budget comedy Clerks (1994).

Other indie directors delivered some of their finest work in the nineties. For instance, Jim Jarmusch made Dead Man (1995) and Ghost Dog: Way of the Samurai (1999), David Lynch made Lost Highway (1997) and The Straight Story (1999), Steven Soderbergh made King of the Hill (1993) and Out of Sight (1998) and Todd Solondz made Happiness (1998). If we could only go back to re-experience this richness in indie cinema again. Oh boy.

10. Sci-Fi is Booming
The early nineties saw Schwarzenegger star in two of the most kick-ass Sci-Fi / Action movies of our time: Total Recall (1990) and Terminator 2: Judgment Day (1991). The director of the first one, Paul Verhoeven, would write more sci-fi history in 1997 with Starship Troopers (1997). Other excellent movies in this genre that came out in the nineties are: Robert Zemeckis’ Back to the Future III (1990), Steven Spielberg’s Jurassic Park (1993), Terry Gilliam’s Twelve Monkeys (1995), Roland Emerich’s Independence Day (1996), Luc Besson’s The Fifth Element (1997), Paul W.S. Anderson’s Event Horizon (1997), David Cronenberg’s ExistenZ (1999) and Dean Parisot’s Galaxy Quest (1999).

The final year of the millennium also saw Star Wars return to the big screen, but Star Wars: Episode I – The Phantom Menace (1999) was not an all positive experience. It was another sci-fi film released in 1999 that formed the perfect transition into the new millennium: the cyberpunk story The Matrix by the Wachowski brothers (now sisters). An exciting (and very, very good) surprise hit and the greatest ending imaginable for a movie decade that completely rocked.

Recensie: Cinema Speculation (Quentin Tarantino)

Posted on by Jeppe Kleijngeld

Onlangs heeft Mr. Quentin Tarantino zijn tweede boek afgeleverd na ‘Once Upon a Time in Hollywood’ vorig jaar. Het heet ‘Cinema Speculation’ en is een non-fictieboek over films uit de jaren 70’, het tijdperk van zijn jeugd en volgens de de schrijver-regisseur het beste tijdperk voor films in Hollywood ooit. (Voor mij is dat de jaren 90’, het filmdecenium van mijn jeugd waarin Tarantino als regisseur een grote rol speelde).

Tijdens het lezen had ik voortdurend IMDb openstaan om de titels op te zoeken die QT beschrijft. Één van de eerste films die hij analyseert is Joe van John G. Avildsen (regisseur van Rocky en The Karate Kid). Het gaat over een right wing gun nut die hippies haat en ze wel wil vermoorden en dat op een gegeven moment ook gaat doen… Duidelijke inspiratie voor Once Upon a Time in Hollywood lijkt me.

Zijn moeder en haar vele vriendjes namen de jonge QT (vanaf 7 jaar) mee naar de meest gewelddadige films uit die tijd. Hij zag slechte exploitatiefilms, maar ook vele klassiekers, zoals de Dollars trilogie van Sergio Leone (zijn favoriete regisseur), Where Eagles Dare, Dirty Harry, The Godfather en The Wild Bunch. Hij was meestal het enige kind in een zaal vol volwassenen en begreep niet altijd alles van de films. Zo snapte hij niet dat de freeze frame op het einde van Butch Cassidy and the Sundance Kid betekende dat de hoofdpersonen dood gingen. Maar een voorwaarde van zijn moeder was dat hij geen domme vragen mocht stellen.

Zijn moeder ging een tijdje uit met zwarte mannen en die namen hem af en toe mee naar Blaxploitation films. Zo zag hij met een bijna volledig zwart publiek de film Black Gunn met Jim Brown. Hij observeerde goed hoe het publiek reageerde op zo’n film en op de acteurs. Hier heeft Tarantino zijn voornaamste opleiding genoten: in de bioscoopzaal. Vaak bij geweldige Double en Triple Bills die ze in die tijd nog vertoonden in de bioscopen in Los Angeles.


Op de cover: Regisseur Sam Peckinpah en filmster Steve McQueen op de set van The Getaway.

De film maestro geeft verschillende films een eigen hoofdstuk, zoals Bullitt met Steve McQueen (Steven Spielberg werkt momenteel aan een nieuwe interpretatie van deze klassieker). Bullitt herinnert men zich vooral vanwege de auto-achtervolging. Het plot kan niemand je meer vertellen (dat klopt). McQueen was de grootste ster van die tijd naast Newman en Beatty. Hij doet bijna niets in de film, schrijft Tarantino, maar toch is hij geweldig om naar te kijken. Hij acteert minimalistisch. Plus, hij is cool als agent Frank Bullitt omdat hij nooit zijn ‘cool’ verliest in tegenstelling tot andere helden. Als zijn onredelijke baas hem op zijn nek zit, reageert hij helemaal niet. ‘He doesn’t engage’.

De volgende film die hij in detail bespreekt is Dirty Harry, de klassieker die van Eastwood de grootste actiester maakte en van Don Siegel de beste actie-regisseur naast Peckinpah. De invloed van Dirty Harry kan niet onderschat worden. Samen met The French Connection luidde de film de transitie in van westerns naar politiefilms. Het is ook de eerste echte seriemoordenaar-film. Harry neemt het op tegen Scorpio, een fictieve versie van San Francisco’s echte Zodiac killer. The Silence of the Lambs en Se7en zijn de kinderen van Dirty Harry.

De samenleving was aan het veranderen in de jaren 70’, schrijft de auteur. De politie neemt het op voor de boeven, zo was soms de perceptie. Met Dirty Harry kregen de angstigen een held met een .44 kaliber Magnum aan hun zijde. Een held die een groep Black Panther-achtige overvallers uitschakelt terwijl hij een hotdog eet. En een held die het recht in eigen hand neemt als een zaak daarom vraagt. Curieus genoeg heeft het (volgens QT zwakke) vervolg Magnum Force de tegenovergestelde boodschap. Hierin neemt Harry het juist op tegen een groep moordenaars die criminelen zonder proces executeren.

Geweld speelt een grote rol in Tarantino’s films en dit is ook iets dat hij opikte in de glorieuze jaren 70’. Bijvoorbeeld bij de fantastische Double Bill Deliverance en The Wild Bunch. De eerste bevat een schokkende homoseksuele verkrachting. The Wild Bunch eindigt in één van de bruutste grafische geweldsexplosies uit de filmgeschiedenis. Ik bedenk me nu dat de man in Deliverance verkracht wordt door een echte hillbilly. Zou dat inspiratie hebben gevormd voor de verkrachting van Marcellus Wallace door hillbilly Zed in Pulp Fiction? Hoe het ook zij: wat Quentin schrijft over die scène klopt; in plaats van dat je wegkijkt van zoiets gruwelijks kun je je ogen er niet vanaf houden. Kennelijk heeft geweld iets fascinerends voor mensen en is film een ideaal medium om dit kanaliseren.

In de jaren 80’ veranderde dit in veel films. Hollywood ging self-censorship toepassen. De enige niet niet-compromitterende regisseurs uit deze jaren waren Lynch, Verhoeven, Cronenberg, Ferrera, Gilliam en De Palma (soms). Niet toevallig allemaal behorend tot mijn favoriete filmmakers aller tijden. Tarantino klaagt over het gebrek aan immorele, onsympathieke karakters in films uit die tijd. Personages als Parker uit Richard Stark’s boekenserie, waarvan de eerste verfilming The Outfit ook een eigen hoofdstuk krijgt in ‘Cinema Speculation’. Tarantino heeft zelf overwogen om een ‘Parker’ verfilming te doen in de jaren 90’ met Robert De Niro (als Parker), Harvey Keitel en Pam Grier in de hoofdrollen. Hij heeft spijt dat hij dit niet heeft gedaan en ik ook! Nu is Payback de enige Parker-verfilming uit dit decennium en hoewel het een prima film is was die van Tarantino ongetwijfeld beter geworden.

Wat is het speculatieve aspect van het boek uit de titel? Tarantino schrijft over de mogelijkheid dat Brian de Palma en niet Scorsese de film Taxi Driver zou hebben gemaakt. Blijkbaar was dat bijna gebeurd, maar vond De Palma de kans op een negatief financieel resultaat te groot (vreemde angst voor een regisseur, maar De Palma kende de noodzaak van een gat in de markt vinden en films te blijven maken). Als hij het gedaan had, was het ongetwijfeld meer een politieke thriller geworden. Bovendien had waarschijnlijk Jeff Bridges in plaats van De Niro Travis Bickle gespeeld en was de pooier waarschijnlijk zwart geweest zoals in het script en dus door een andere acteur gespeeld. Stel je voor, Taxi Driver zonder Harvey Keitel!

Is het boek een aanrader? Absoluut. Dat Tarantino kan schrijven is bekend. Daarnaast heeft de man ongelofelijk veel kennis en inzichten in het Hollywood van die tijd. Een must-read voor cinema fans dus. Wel een waarschuwing; je ‘to watch list’ wordt wel een heel stuk langer door het lezen van dit boek. De film waar ik me het meeste op verheug na het lezen van ‘Cinema Speculation’? Dat is Rolling Thunder over een getraumatiseerde Vietnam veteraan (nog zo’n echt jaren 70’ thema) die op jacht gaat naar een bende die hem in zijn huis hebben gemarteld en zijn vrouw en zoontje hebben vermoord. De lofzang die Tarantino over deze door Paul Schrader (Taxi Driver) geschreven film afsteekt maakt hem onweerstaanbaar. Het is er slechts één van vele.

Lees ook: QT8: The First Eight

TV Dungeon: Twin Peaks

Posted on by Jeppe Kleijngeld

(1990 – 1991, USA)

Creators: Mark Frost, David Lynch
Cast: Kyle MacLachlan, Michael Ontkean, Mädchen Amick, Dana Ashbrook, Richard Beymer, Lara Flynn Boyle, Sherilyn Fenn, James Marshall

2 Seasons (30 Episodes)


‘A town where everyone knows everyone and nothing is what it seems’

David Lynch, in collaboration with writer/producer Mark Frost, captured the imagination of audiences worldwide with one of the most legendary television series to emerge in the nineties: Twin Peaks. What starts as a slightly offbeat whodunit, evolves into a complex and superbly intriguing mystery thriller.

‘Who murdered the high school beauty queen Laura Palmer?’, is the original premise. But with all sorts of supernatural stuff going on, new and bigger questions arise. The mystery of the Black Lodge is one of the most fascinating ideas of the show, and though not all questions are answered in the end, the unexpected climax is still fulfilling in a strange Lynchian sort of way.

Every whodunit needs a mystery solver. In Twin Peaks, this is special FBI agent Dale Cooper, played with verve by Lynch’s favourite boy Kyle MacLachlan. This strange, donut loving detective employs quite unorthodox methods to crack the case. He has dreams and visions about dwarves and Tibet. He also knows stuff he cannot know and he is always one step ahead of the rest.

Besides McLaughlin’s strong central role, there are many supporting characters that are as real as they are fantastical. The cast is perfect and features many (television)stars to be. All the strange inhabitants of mountain town Twin Peaks lead a complex double life. It is up to Cooper and local sheriff Harry Truman (Ontkean) to unravel their many mysteries.

The plot in Twin Peaks often takes a backseat to just let the many bizarre characters interact with each other. The show often feels like a platform for all the crazy ideas that Lynch, Frost and other collaborators who have worked on the show could come up with.

What makes the final result so great is the seamless integration of genres. With delicious black humor and countless fantasy elements, such as dwarves, giants, aliens and demons, the viewer will get hooked in no time. It is constantly absorbing, even during long stretches in which basically nothing significant happens. Twin Peaks is an endlessly fascinating show that took dramatic television into an entirely new realm.

Followed two years later by a prequel/sequel movie called; Twin Peaks: Fire Walk With Me and a new season of the show in 2017.

5 Unforgettable Twin Peaks 2017 Moments

Posted on by Jeppe Kleijngeld

The famous film critic J. Kleijngeld named Twin Peaks ‘one of the 5 must see TV-shows before you die’. One of its many feats is predicting its return after 25 years. This highly anticipated moment happened last year (actually 26 years later, but let’s not nitpick). I finally saw the show on DVD and I’m very impressed. It captures the strange atmosphere of the original, while simultaneously creating something uniquely new.

The show was produced by Showtime who gave creators David Lynch and Mark Frost complete freedom, or so it seems. A wise decision. In 1991, we left the beloved main character Special Agent Dale Cooper (Kyle MacLachlan) behind in Twin Peaks after learning he was possessed by demon Bob. So what comes next? Twin Peaks was never about the plot, but about the unsettling and darkly humorous experience. But the main driver of the story is this: there are now two Coopers. Bad Coop and Good Coop. Only one gets to live…

What were the defining moments of the new show for me? Here are five that I thought were brilliant:

1. Departing the Black Lodge (Episode 3)

After spending 25, or 26 years in the Black Lodge – where time has no meaning anyway – Good Coop can leave using no normals means of travel. It is hard to describe everything he goes through, but the highlight is his arrival on a cosmic tin box where a mysterious woman tells him: “When you get there, you will already be there.” This weirdness was too much for Loesje, so I watched the rest of the 18 one hour episodes by myself.

2. GOD (episode 6)
One of the most hard-hitting scenes I ever saw on television; the shocking death of a boy who is brutally hit by the car of typical Lynch villain Richard Horne. Witness is Harry Dean Stanton who sees the boy’s soul ascent to the heavens after which he exclaims: “God”. Then he comforts the devastated mother. Blessed is he.

Reminds me, Stanton recently departed himself, like quite a few other actors from the original Twin Peaks crew: Catherine E. Coulson (Margaret Lanterman aka The Log Lady), Miguel Ferrer (FBI Agent Albert Rosenfield) and Frank Silva (Bob). And off course David Bowie, whose character Phillip Jeffries makes a return as water boiler of some sort. Let’s hope Lynch and MacLachlan live for at least another 120 years, so there can be a few more sequels.

3. Weirdness Galore (Episode 8)

There are probably uncountable modes of consciousness and Lynch captures many of them in the episode Gotta Light? which has to be the most unconventional episode ever produced for mainstream television. It is without a doubt my favorite episode of the season, and even one of the greatest thing Lynch ever did. There is incredible camerawork in this episode, like the long floating shot over the ocean. Then there is the dreamlike atmosphere, the eerie sound design by Lynch himself, and plenty of deep dark mystery to uncover for the fans. Outstanding.

4. Gun Control (Episode 16)

Not sure if this is satire on America’s gun control issues, but it surely seems that way. Even Eastern European accountants carry around the most advanced semi-automatic weapons in the USA. This leads to this hilarious suburban shootout in which Tim Roth’s and Jennifer Jason Leigh’s assassins both get blown to pulp. “People are under a lot of stress, Bradley”, comments Mitchum brother Rodney. One of the funniest and most outrageous scenes of violence in recent memory.

5. Coop’s Back! (Episode 16)

It is well known that Lynch can hook you in while letting essentially nothing happen for long time spans. He takes this to the next level here by leaving his main character practically a vegetable till episode 16! When our favorite doughnut eating detective finally returns, we know it’s been worth the wait instantly. Bravo!